Een delegatie van acht leden van het Europees Parlement was vorige week in Moskou om hun Russische collegae te overtuigen van ratificatie van het Kyoto-protocol. Dat lijkt, tot teleurstelling van delegatieleider GroenLinks-europarlementariër Alexander de Roo, niet gelukt. “Wisselende agenda´s en verborgen krachten vertragen het proces en dreigen roet in het eten te gooien.”

Voor Rusland valt er veel te verdienen met ‘Kyoto’. Met de ratificatie kunnen landen als Japan, Canada en de Europese Unie emissierechten van Rusland kopen om hun Kyoto-reductiedoelstellingen te bereiken. Rusland strijkt de eerste vijf jaren jaarlijks zo’n twee miljard euro op. Het wachten is op groen licht van de Doema voor ratificatie van het Kyoto-protocol. Poetin heeft alle stukken klaarliggen. De sfeer tijdens het overleg over het Kyoto-protocol tussen de delegatieleden van het Europees Parlement en de afgevaardigden van de Doema-leden was gespannen.

"Waar blijven de euro´s?"
Het aantrekkelijke financiële vooruitzicht zien de Russische parlementsleden wel zitten. "Maar waar blijven die investeringen? Waar zijn die miljoenen euro´s", vraagt Thomskin, voorzitter van de economische commissie van de Russische Doema zich argwanend af. De europarlementsleden reageren dat die pas zullen gaan rollen nà ratificatie van de Doema. Dit kip-en-ei dilemma leidde tot een gespannen en kribbige sfeer. Hoewel alle Doema-leden onomwonden ‘ja’ tegen Kyoto zeggen, willen de Russen er blijkbaar meer uitslepen.

WTO
De Doema-leden hamerden op het feit dat Rusland lid moet worden van de WTO en dat Europa daaraan moet meewerken. De Europese delegatie stelde zich op het standpunt dat WTO en Kyoto twee aparte zaken zijn. Daarop werd het stil. De
vergadering werd eerder afgebroken en de Rusische delegatie bleef weg bij de lunch. Tijdens het diner waren de Russen wel weer aanwezig en uitten ze ineens sterke twijfels over het wetenschappelijk bewijs van het broeikaseffect. “Die discussie is gevoerd, ook tweehonderd vooraanstaande Russische wetenschappers hebben daaraan deelgenomen”, reageerde De Roo geïrriteerd.

Deal
Het oprakelen van deze oude discussie deed De Roo - voorzitter van de delegatie van het Europees Parlement – vermoeden dat de Russen een deal willen: jullie
krijgen Kyoto als wij lid worden van de WTO. Toen duidelijk werd dat de delegatie van het Europees Parlement van geen deal wilde weten, kwam er een nieuwe claim: Rusland wil een speciale status als bevoorrechte handelspartner met Brussel. De Roo: “Moskou wil kennelijk het onderste uit de kan. Dat is helder.”

Machtsstrijd
Een interne machtsstrijd vertraagt de Russische ondertekening van het Kyoto-protocol. De vraag is: wie krijgt (de zeggenschap over) het geld. Gesprekken met vertegenwoordigers van milieuorganisaties en het bedrijfsleven bevestigen dit. Vier ministeries van de regering Poetin strijden onderling wie de vermeende miljarden mag opstrijken; het ministerie van energie, natuurlijke hulpbronnen, economische zaken en buitenlandse zaken. De Roo: “Momenteel zit Kyoto vast in de bureaucratische machtsmolens van het Kremlin.”

Amerikaanse druk
Ook vernam de eurodelegatie dat president Poetin advies krijgt van sterke Kyoto-tegenstanders. De Roo: “Het feit dat George Bush sr. en Henry Kissinger in dezelfde week op bezoek waren, duidt op Amerikaanse druk om niet te ratificeren. Als Rusland ratificeert, komen de Verenigde Staten geïsoleerd te staan in het klimaatdebat en staat Bush in zijn hemd.”

Frustraties
Tijdens het tweedaagse bezoek werd bekend dat pogingen van Nederland en Denemarken om gezamenlijk energieprojecten te financieren, stukliepen op bureaucratie van het Kremlin. "Als bedrijven uit Europa op deze manier gefrustreerd worden, investeren ze in Brazilië of China om daar emissierechten vandaan te slepen. Rusland kan het dan wel schudden", aldus De Roo.