Hieronder lees je meer over ons voorstel om het mogelijk te maken om eerder te stoppen met werken als je een zwaar beroep hebt.
1. Wat is het probleem?
De AOW-leeftijd gaat de komende jaren snel omhoog. GroenLinks was en is daar voor, want er komen steeds meer ouderen die langer leven. Maar er is een groep mensen die vanaf hun 16e of zelfs nog jonger een fysiek zwaar beroepen heeft gehad. Denk aan een stratenmaker of metselaar. Deze mensen kunnen vaak niet doorwerken tot hun 67ste, omdat ze na al die jaren fysiek helemaal 'op' zijn.
Toen we de AOW-leeftijd verhoogden is altijd gezegd dat er een oplossing zou komen voor deze mensen. Maar die is er niet gekomen. Mensen zijn hier boos over, en terecht. Het is niet reëel dat zij doorwerken, zonder dat ze de tijd hebben gehad om zich om te scholen of lichter werk te gaan doen. Veel partijen vinden dat er "iets" moet gebeuren maar blijven discussiëren over wat dan een zwaar beroep zou zijn. Zo gebeurt er niets en wordt helemaal niemand geholpen.
2. Hoe doe je dat concreet?
Er is nu een boete op afspraken tussen werkgever en werknemer over eerder stoppen met werken. Die is ingevoerd om vervroegd uittreden te ontmoedigen en werkt heel goed: bijna niemand kan meer eerder stoppen met werken door een afspraak met de baas.
GroenLinks wil dat de boete op vervroegd uittreden (RVU-heffing) vervalt voor zware beroepen. Zo kunnen werkgevers en werknemers weer afspraken maken over eerder stoppen met werken als zij dat willen. Wij vinden dat het zou moeten gelden voor mensen die nu ouder zijn dan 55 jaar.
3. Voor welke zware beroepen geldt dat dan?
Wat een zwaar beroep is, is natuurlijk niet zo gemakkelijk te zeggen. Al jaren praten werkgevers, werknemers en overheid daarover maar komen er niet uit en zo gebeurt er helemaal niets. GroenLinks wil vooral dat we niet langer afwachten. Laten we beginnen met de beroepen die evident zwaar zijn: de inspectie SZW (arbeidsinspectie) heeft een lijst met top 16 zware beroepen in de bouw. Daarnaast zijn er bij de politie en ambulancedienst ook bepaalde functies die je moeilijk op je 67ste nog kunt doen.
GroenLinks wil daarnaast dat werkgevers en werknemers zelf aangeven wat nog meer een zwaar beroep is waar nu iets voor moet gebeuren. De regeling wordt jaarlijks geëvalueerd om te kijken of er meer beroepen zijn. Onze oproep is vooral: begin ermee, want aan niks doen heeft niemand iets.
4. Kost dat niet heel veel geld?
Nee. Op dit moment is de boete zo hoog dat er nauwelijks regelingen voor vervroegd uittreden zijn, er zijn dus ook nauwelijks inkomsten van de overheid. De regelingen om eerder te stoppen met werken worden gemaakt door werkgevers en werknemers samen, zij betalen die dus zelf.
5. Heb je over tien jaar niet weer hetzelfde probleem met mensen die nu begin vijftig zijn?
Als voorwaarde om de boete te laten vervallen, moeten sectoren (werkgevers en werknemers) duidelijk aantonen dat zij er alles aan doen om te voorkomen dat mensen in zulke zware beroepen werken versleten zijn op hun 65ste. Zij moeten werken aan 'duurzame inzetbaarheid': beroepen lichter maken en omscholen naar functies die wel op oudere leeftijd nog vol te houden zijn.