Europarlementariër Judith Sargentini is teleurgesteld in de nieuwste asielvoorstellen van de Europese Commissie. “Hoe zorg je ervoor dat een vluchteling niet ervoor kiest om door een gevaarlijke woestijn te lopen en op een gammel bootje te stappen? Dat ze hun lot niet overleveren aan smokkelaars en mensenhandelaren? Dat is de vraag die de Europese Commissie moet beantwoorden in haar asielbeleid. Helaas gebeurt dat weer niet.”

Woensdag presenteerde de Europese Commissie wetsvoorstellen om de recent ingevoerde richtlijnen voor de asielprocedure, de erkenning van vluchtelingen en de opvangvoorzieningen aan te passen. Daarnaast deed de Europese Commissie nieuwe voorstellen voor de hervestiging van vluchtelingen van buiten de EU.

Weinig vertrouwen

Sargentini heeft weinig vertrouwen in de nieuwe voorstellen omdat de EU-landen de huidige afspraken over opvang van vluchtelingen al amper toepassen. “Welk nut heeft het om regels aan te passen als je weet dat de EU-landen daar geen zin in hebben?”, vraagt Sargentini. “Ik vrees dat het bestaande beschermingsniveau van asielzoekers nog verder omlaag gaat.” Sargentini wijst erop dat Slowakije, komend half jaar voorzitter namens de EU-landen, zelfs een rechtszaak tegen de EU is gestart om herverdeling van vluchtelingen die al in de EU zijn, te voorkomen.

Hervestiging, dus het over laten komen van vluchtelingen in opvangkampen van buiten de EU, is de  veilige en legale manier voor vluchtelingen om naar Europa te komen. De regeling is vooral bedoeld om kwetsbare groepen (zoals alleenstaande vrouwen en kinderen) naar Europa te laten komen om ze te beschermen. De Europese Groenen pleiten al jaren voor ruimhartige hervestiging.

Vrijwillige regeling

Sargentini die namens de Europese Groenen over dit dossier gaat onderhandelen: “Het is goed dat de Europese Commissie die Europese landen die niet of onvoldoende aan hervestiging doen wil aanpakken, maar ze doet dat met dit voorstel niet.” Zo mogen volgens het voorstel EU-landen zelf uitmaken uit welke landen en regio's en hoeveel vluchtelingen ze hervestigen. “We zien in de praktijk dat deze vrijwillige regeling niet werkt.”

De Europese Commissie wil extra voorwaarden inbouwen: Zo moet een land waaruit een vluchteling wordt overgenomen meewerken aan de terugkeer van personen van wie de asielaanvraag wordt afgewezen. Sargentini noemt dat pure symboolpolitiek. “Het voorstel verliest de kwetsbare vluchteling uit het oog. Feit is dat het oorlog is in Syrië en dat we de morele verplichting hebben om vluchtelingen op te vangen”, aldus Sargentini.

Dat de bestaande afspraken amper worden nageleefd, blijkt uit de meest recente stand van zaken die de Europese Commissie woensdag publiceerde: Van de 22.504 beloofde plaatsen, zijn 8.268 vluchtelingen hervestigd, sinds de afspraken vorig jaar juli zijn gemaakt.