Deze week werd over de vergaderagenda van 2002 gestemd. Met veel pijn en moeite is vorig jaar besloten de zeer slecht bezochte Straatsburgvrijdag af te schaffen. Nu stond deze vrijdag, tot verbazing van veel Europarlementariërs, weer op de agenda.
De Franse voorzitter van het Europees Parlement Nicole Fontaine zei de vrijdag ‘in verband met een overvolle agenda’ nodig te hebben. Daarmee dreigde bij het vaststellen van de vergaderagenda 2002, het ‘vrijdaggevecht’ van vorig jaar zich te herhalen.
Tijdens een woelige stemming, waarbij 246 parlementariëers vóór stemden en 237 tegen, werd het amendement van Katahlijne Buitenweg van GroenLinks, Michiel van Hulten van de PvdA en Lousewies van der Laan van D66 aangenomen. Daarmee is de vrijdag in Straatsburg van de baan. Fontaine was op zijn zachts gezegd not amused met deze uitslag.
Buitenweg, Van Hulten en Van der Laan worden in de wandelgangen gerekend tot de 'jonge honden' van het Europees Parlement. Op hun initiatief is begonnen een einde te maken aan de slecht bezochtte vrijdag in Straatsburg door telkens het quorum aan te vragen. Hieruit bleek dat er te weinig mensen aanwezig waren en is de discussie over de vrijdag in Straatsburg als vergaderdag op scherp gesteld.
Keer op keer bleek dat er veel Europarlementariërs vrijdags niet aanwezig waren in Straatsburg. Een klein aantal Europarlementariërs kon op deze manier allerlei wetten goed en afkeuren. Bovendien werd er soms wel getekend voor de dagvergoeding van 240 euro. Een onwerkbare en onwenselijke situatie vonden Buitenweg van GroenLinks, Van Hulten van de PvdA en Lousewies van der Laan van D’66. Na een felle strijd was de vrijdag in Straatsburg toen van de baan.
Buitenweg: "Aangezien de meeste Europarlementariërs op vrijdag afwezig waren, werden alleen punten van ondergeschikt belang op de agenda gezet. Daardoor nam de aanwezigheid nog verder af.” Zij is ervan overtuigd dat dit ook dit jaar weer het geval was geweest als er op vrijdags in Straatsburg vergaderd zou worden.
De feiten van de lage opkomst in het verleden onderbouwen deze angst. Sinds de Europese verkiezingen van juni 1999 is het vereiste quorum nooit gehaald (eenderde van de 626 leden van het Europees Parlement) op vrijdagen in Straatsburg. Op de vrijdag 17 maart 2000 bijvoorbeeld tekenden 174 Europarlementariërs het aanwezigheidsregister. Slechts 104 namen deel aan minimaal één stemming. 68 parlementariërs, die dus wel getekend hadden, namen aan geen enkele stemming deel, terwijl de eerste stemming al om 9.38 's ochtends plaatsvond.
Vorig jaar waren het met name de Franse en Duitse Europarlementariërs die vasthielden aan de vrijdagvergadering in Straatsburg tijdens de vaststelling van de vergaderagenda. Buitenweg: "De Fransen houden angstvallig vast aan de vrijdagzitting, omdat ze bang zijn dat Straatsburg als zetel van het Parlement ter discussie komt te staan. Maar bij zo'n lege zaal heeft niemand baat. Dat schaadt het imago van het Parlement." Daarnaast is de houding van de Fransen ambivalent daar ook de opkomst van de Fransen op de vrijdagvergaderingen in Straatsburg onder de maat is. In maart 2000 waren slechts 23 van de 87 Franse leden op vrijdag aanwezig. Acht van hen tekenden het register maar namen niet deel aan de stemming.
De kosten
Buitenweg rekende tijdens de actie om de vrijdag van de agenda te krijgen voor dat de vrijdagvergadering in Straatsburg alleen al aan dagvergoedingen voor Europarlementariërs zo'n 576.000 euro per jaar kost. “Daarvan gaat zo'n 144.000 euro naar Europarlementariërs die wel tekenen, maar vervolgens niet deelnemen aan de stemmingen."
De Nederlandse leden van het Europees Parlement hebben in 1999 een gedragscode ondertekend die inhield dat de vergoeding alleen aanvaard werd op dagen die daadwerkelijk besteed worden aan parlementaire activiteiten. De Nederlandse Europarlementariërs bleken volgens een onderzoek van de London School of Economics in de tweede helft van 1999 het meest aanwezig: gemiddeld 82,6%.
Zie ook:
Niet genoeg leden aanwezig voor stemmingen in Straatsburg (15 april 2000)
Europarlementariërs willen af van vrijdagvergadering
(4 april 2000)