Op 1 juni is een referendum over de Europese Grondwet. Hier een aantal stellingen die u op borrels, recepties, verjaardagen en wellicht ook voor het stoplicht, in de trein of aan de keukentafel van tegenstanders kunt horen (of waar u zelf mee worstelt). Een stoomcursus ‘verdediging van de Europese Grondwet’.

GroenLinks is voorstander van de Europese Grondwet, omdat dit verdrag een flinke verbetering is ten opzichte van de huidige spelregels van de Europese Unie. De Grondwet is niet volmaakt, maar zeker ook niet zo slecht als sommige tegenstanders beweren. Hier tien slechte redenen om tegen te stemmen:

“Ze besluiten altijd alles zonder ons,
dus uit protest stem ik tegen”

 

GroenLinks nam het initiatief voor een referendum over de Europese Grondwet. Daarmee spreekt GroenLinks het vertrouwen uit dat burgers zelf kunnen beslissen of de Grondwet al dan niet een stap in de goede richting is. GroenLinks is vóór de Grondwet, maar vindt dat Europa niet langer over de hoofden van burgers heen mag regeren. De meeste partijen bleken het daarmee eens. Daardoor snijdt het tegenargument 'ze besluiten alles zonder ons' geen hout meer.

“Ik steun geen Brusselse achterkamertjespolitiek,
dus ook geen Grondwet”

Op dit moment schort er veel aan het democratisch gehalte van wetgeving uit Brussel. Maar hét grote winstpunt van deze Europese Grondwet – daar zijn vriend en vijand het over eens - is dat de spelregels in Brussel een stuk democratischer en transparanter worden. De Raad van Ministers wordt verplicht om, net als het Europees Parlement, in het openbaar te vergaderen over nieuwe wetten. Daardoor zijn ze beter te controleren, ook door nationale parlementen. En het Europees Parlement wordt medewetgever op allerlei terreinen. Nu nog besluit alleen de Raad van Ministers over veel zaken, achter gesloten deuren. Wie wil protesteren tegen het democratische tekort van Europamoet vóór deze Europese Grondwet stemmen. Anders stem je tegen de oplossing van je probleem.

“Deze Europese Grondwet is neoliberaal”

Door heel selectief te lezen en te citeren hou je deze stelling overeind. In artikel I-3 van de Grondwet staat de doelstelling “een interne markt waarin de mededinging vrij en onvervalst is”. 'Neoliberaal' roepen sommigen. Ze vergeten te melden welke doelen het artikel nog meer vermeldt: de EU “bestrijdt sociale uitsluiting en discriminatie, en bevordert sociale rechtvaardigheid en bescherming en gelijkheid van vrouwen en mannen”; zij moet zich inzetten voor “verbetering van de kwaliteit van het milieu” en “duurzame ontwikkeling van Europa”. Deze Europese Grondwet als neoliberaal wegzetten is een valse voorstelling van zaken. Het Europa van markt en munt maakt juist een pas op de plaats, terwijl veel bepalingen ter bescherming van mens, dier en milieu versterkt worden. Wie de moeite neemt het gewraakte artikel 'I-3' helemaal te lezen – een half A-4tje en via onze site te vinden – zou haast denken dat het een manifest van de andersglobalisten betreft.

“Ik wil een betere, groenere,
diervriendelijkere grondwet”

Het verzet tegen deze Europese Grondwet komt vooral uit rechtse hoek. Dat geldt voor vrijwel alle EU-landen. Conservatieven, neo-liberalen, nationalisten, populisten en orthodoxe katholieken domineren het nee-kamp. Gezien die tegenstand is het helaas niet realistisch te verwachten dat een nieuwe grondwetstekst groener en linkser is. Erger, je laat de kans op vooruitgang liggen.
Toegegeven, als GroenLinks deze Grondwet had mogen schrijven was hij groener, socialer, diervriendelijker geweest. Natuurlijk is de Europese Grondwet een compromis. Maar de uiteindelijk compromistekst is wel een fikse verbetering en heeft de steun van de Europese vakbonden en allerlei milieu-, dierenbeschermings-, mensenrechten- en vluchtelingenorganisaties.

“Deze grondwet verplicht tot
hogere militaire uitgaven”

Dat is te kort door de bocht. Nu heeft iedere lidstaat zijn eigen leger.In totaal besteden de Europese lidstaten de helft van wat de Amerikanen uitgeven aan defensie. Het militair vermogen komt in vergelijking met de VS echter niet verder dan 10%. Conclusie: door samenwerking valt een enorme efficiency-winst te boeken. De “geleidelijke verbetering van militaire vermogens”, waar de Grondwet over spreekt, valt heel goed te bereiken zonder verhoging van defensiebudgetten.
Voor unilaterale, preventieve aanvallen à la Bush in Irak mag Europa haar militaire macht nooit gebruiken. De Grondwet verplicht de Europese instellingen tot “strikte eerbiediging en ontwikkeling van het internationaal recht”.

“Een stem tegen deze Grondwet
is een stem tegen de (dure) euro”

Als de Europese Grondwet sneuvelt, blijven de boodschappen even duur, evenals het avondje in de kroeg. Helaas. En de gulden krijg je er ook niet mee terug. Dat er nooit een referendum over de euro is geweest – GroenLinks heeft er vergeefs voor gepleit – is een gemiste kans, maar wie de Europese Grondwet daarvoor als zondebok misbruikt vergooit z’n stem.

“De Europese Grondwet giet de
tekortkomingen van de EU in beton”

Het tegendeel is waar. De Grondwet is juist op de groei gemaakt. Zonder dat daarvoor een formele Grondwetswijziging nodig is, kan op alle beleidsterreinen (behalve defensie) het vetorecht worden ingeruild voor meerderheidsbesluitvorming, met medebeslissingsrecht voor het Europarlement. Een formele Grondwetswijziging is voortaan mogelijk op initiatief van het europarlement. Dat heeft al aangekondigd met voorstellen ter verbetering van de Grondwet te zullen komen, zodra deze is goedgekeurd.

“Ik ben tegen Turkse toetreding,
dus stem tegen deze Grondwet”

Wie omwille van Turkije tegen de Europese Grondwet stemt komt bedrogen uit. De Grondwet gaat niet over Turkije. Het woord ‘Turkije’ komt in geen van de 448 artikelen van de Grondwet voor. Dus ook zonder Grondwet gaan de onderhandelingen met Turkije over toetreding door. Hoewel GroenLinks van mening is dat Turkije, wanneer het aan alle voorwaarden voldoet, mag toetreden, mag ook dit niet over de hoofden van burgers heen worden geregeld. Daarom pleiten wij voor een EU-breed referendum over de Turkse toetreding. Daar is nog voldoende tijd voor, want Turkije zal niet voor 2015 lid worden.

“De Grondwet bestendigt het
slechte Europese landbouwbeleid”

Het Europees landbouwbeleid veroorzaakt onnoemelijk veel vervuiling, natuurbederf en dierenleed. De hervormingen gaan veel te langzaam. Ook GroenLinks wil dat dit landbouwbeleid op de schop gaat. En daar kan de Europese Grondwet juist bij helpen. Die geeft dierenwelzijn een grondwettelijke status. Het Europees Parlement krijgt eindelijk zeggenschap over de Europese landbouwwetgeving en -begroting. Landbouw en visserij beslaan zo’n 40 procent van de Europese begroting, dus de europarlementariërs kunnen vele tientallen miljarden euro’s in de goede richting schuiven. Wie een ander, rechtvaardiger, diervriendelijker en groener landbouwbeleid wil, kan het beste vóór deze Grondwet stemmen.

“Deze grondwet is een nieuwe
stap naar een Europese superstaat”

Dat is onjuist. Deze Grondwet geeft de EU geen extra bevoegdheden. Sterker nog, zij bakent de bestaande bevoegdheden van de EU scherper af en bindt de besluitvorming aan striktere voorwaarden (openbaarheid, democratische procedures, eerbiediging van grondrechten, rechterlijke controle). “Nederlandse soevereiniteit in de uitverkoop”, “Nederland opheffen?”, zijn uitspraken die lekker bekken maar ze slaan niet op de Europese Grondwet.

 

Nog niet overtuigd?
Wilt u ons overtuigen?
Of reageren? Mail naar:
europa@groenlinks.nl