Ik mag naar Den Haag!
Als het aan de meerderheid van de Tweede Kamer ligt althans. GroenLinks en D66 liggen nog wel dwars, maar alle andere partijen zien het zitten. De discussie over het dubbelmandaat is weer opgelaaid.
Jaren geleden was het ook mogelijk voor europarlementariërs om tegelijk lid te zijn van het nationale parlement. Of andersom natuurlijk. Totdat er een Europese wet kwam om dat te verbieden. De Italianen waren de laatste om van het stapelen van functies af te zien. Met als gevolg dat ze tegenwoordig ongekend massaal aanwezig zijn in Straatsburg.
De nadelen van zo’n dubbelmandaat zijn onmiskenbaar. Het absenteïsme zal stijgen, en logischerwijs zal daarmee de invloed van Nederlanders in het Europees Parlement dalen. Die invloed wordt nu vaak geprezen. Maar hoe kunnen de Nederlandse europarlementariërs de standpunten van hun Europese fracties coördineren en wetsvoorstellen uitonderhandelen met andere fracties als ze midden in de week naar Den Haag moeten afreizen?
Tijdens het jaarlijkse Kamerdebat over de ‘Staat van de Europese Unie’, waarbij zowel nationale als europarlementariërs spreekrecht hebben, werden de consequenties weggewuifd. Vrijwel alle fracties wensten dat de mogelijkheid van het dubbelmandaat werd onderzocht. Interessant zou zijn om in dit onderzoek mee te nemen of de partijen die de grootste voorstanders zijn van zo’n dubbele rol, ook de samenwerking binnen de partij het slechtste hebben geregeld? En of de mate van enthousiasme voor het dubbelmandaat evenredig is aan de mate van minachting voor het werk van europarlementariërs en/of aan het gebrek aan werk in de Tweede Kamer? Of zou het toeval zijn dat de twee meest Europees geörienteerde partijen het niet zien zitten?
Toen ik aan een Britse Tory verslag deed van de discussie, zei hij onthutst dat zelfs de Britse conservatieven dit nooit hebben voorgesteld! Wat ik wel weer beledigend vond.
Natuurlijk zijn er problemen met het gebrek aan bekendheid van europarlementariërs, hun beperkte macht op sommige gebieden, onvoldoende directe zeggenschap van burgers. Maar wat een armoedig antwoord is het dubbelmandaat daarop! Waar blijven de voorstellen om Europa grondiger te veranderen? De toekomstvisies die het electoraat wél aanspreken?
Gelukkig was er ook een lichtpuntje in dit post-referendumdebat. De Tweede Kamer besloot dat zij, ondanks de verwerping van de Europese Grondwet, meer werk wil gaan maken van de zogenaamde 'subsidiariteitstoets'. Samen met andere nationale parlementen kan zij dan nieuwe Europese wetsvoorstellen in een vroegtijdig stadium gaan beoordelen op nut en noodzaak. Dat lijkt me een goed plan. Euro- en nationale parlementariërs kunnen zo elkaar aanvullen, in plaats van ondermijnen.