Ongeremde concurrentie tussen Europese muziekrechtenorganisaties benadeelt kleinere artiesten en ondermijnt culturele diversiteit. Om die redenen heeft het Europees Parlement dinsdag een voorstel van de Europese Commissie resoluut van de hand gewezen.

GroenLinks-europarlementariër Kathalijne Buitenweg stelt vragen aan de Europese Commissie om te achterhalen of zij de kleinere belanghebbenden hebben geraadpleegd tijdens het opstellen van hun rapport.

Volgens Buitenweg is het goed dat er concurrentie op de Europese muziekmarkt komt onder voorwaarde dat er wel bindende afspraken komen, die de diversiteit en creativiteit van muziek waarborgen: “Ik heb sterk de indruk dat de Europese Commissie haar oren alleen naar de grote jongens heeft laten hangen,” aldus Buitenweg.

Nu nationaal geregeld
Muzikanten, tekstschrijvers en hun uitgevers zijn voor hun inkomsten afhankelijk van organisaties, zoals de Nederlandse Buma/Stemra. Buma/Stemra beheert de muziekrechten van auteurs en verkoopt daarvoor licenties. Momenteel kent elke EU-lidstaat zo´n collectieve beheersorganisatie (CBO), die licenties verleent aan bijvoorbeeld omroepen, winkels en online muziekverspreiders die op hun grondgebied actief zijn.

Deze CBO´s hebben met elkaar overeenkomsten gesloten, zodat ze elkaars muziekrechten mogen aanbieden. Je kunt bij Buma/Stemra dus in principe licenties krijgen voor bijna het hele wereldrepertoire. Hiervoor moeten de CBO's per land wel losse licenties aanschaffen.

Meer concurrentie nodig?
Een onbevredigende situatie, volgens de Europese Commissie. Vanuit concurrentie-oogpunt zijn de nationale monopolies de Commissie een doorn in het oog. Muziekauteurs moeten zelf kunnen kiezen door welke organisatie zij de auteursrechten willen laten beheren, meent de Commissie.

Alleen gunstig voor grote jongens
Volgens Buitenweg blijkt in de praktijk dat alleen de grote uitgevers hiervan profiteren. Kleinere CBO´s vrezen dat de grote uitgevers hun internationale repertoire in handen zullen geven van enkele zeer grote CBO´s, die het exclusieve recht krijgen om de muziek te verspreiden. Dit zou de concurrentie juist belemmeren, omdat er dan een paar grote Europese conglomeraten ontstaan die de muziekmarkt in handen krijgen.

Diversiteit
De concentratie van de macht bij grote pan-Europese organisaties komt de culturele verscheidenheid ook niet ten goede. Als de nationale CBO´s weggeconcurreerd worden, komt de positie van kleinere bands en artiesten uit minder grote taalgebieden in gevaar.

Kathalijne Buitenweg vraagt de Europese Commissie om opheldering door middel van de volgende schriftelijke vragen:
  1. Welke instellingen en organisaties zijn door de Commissie geraadpleegd bij de opstelling van de Aanbeveling betreffende het collectieve grensoverschrijdende beheer van auteursrechten en naburige rechten ten behoeve van rechtmatige on-line muziekdiensten?
  2. In hoeverre is er daarbij rekening gehouden met de standpunten en belangen van kleinere rechthebbenden en collectieve beheersorganisaties?