Het Europees Parlement wil dat het voor inwoners van het voormalige Joegoslavië eenvoudiger wordt om naar de EU te reizen. "Door de strenge visa-eisen wordt de uitwisseling tussen de EU en de Balkan gehinderd. Die uitwisseling is nu juist cruciaal voor de economische en democratische ontwikkeling," zegt GroenLinks-europarlementariër Joost Lagendijk.
Lagendijk legt uit waarom het Europees Parlement dit zo'n belangrijk onderwerp vindt: "De inwoners van Joegoslavië mochten nog zonder visum door de toenmalige Europese Gemeenschap reizen. Nu zeggen we aan de ene kant: 'ontwikkeling en europeanisering van de Balkan is de sleutel voor vrede en stabiliteit'. Tegelijkertijd is het voor studenten, zakenmensen en politici uit de onafhankelijk geworden republieken een nachtmerrie geworden om naar Europa te komen. Ze moeten uren en soms weken wachten voor een peperduur visum. En elk Europees land heeft z'n eigen voorwaarden en restricties."
Harmonisatie
De Europese lidstaten hebben zelf de afgelopen jaren meerdere keren benadrukt dat het voor de ontwikkeling van landen als Servië en Macedonië belangrijk is dat de uitwisseling met de EU versoepeld wordt. Als enige concrete maatregel hebben de lidstaten echter de prijs van de visa geharmoniseerd: 70 euro voor een visum, een half maandloon voor veel inwoners van de landen op de westelijke Balkan. De europarlementariërs riepen daarom het Finse voorzitterschap van de Raad naar Straatsburg om er bij de lidstaten op aan te dringen de daad bij het woord te voegen.
Georganiseerde misdaad
De Finse Minister van Buitenlandse Handel Lehtomäki kwam met de oude bezwaren tegen een soepeler visa-regime. Ze noemde het gevaar dat de georganiseerde misdaad via de Balkan onbeperkt toegang tot de EU krijgt en het gemak waarmee de paspoorten van veel Balkanlanden te vervalsen zijn. Lagendijk: "Dit zijn zeker punten van zorg. Maar de georganiseerde misdaad heeft zich van grenzen en visavoorwaarden nooit iets aangetrokken. En als blijkt dat de paspoorten fraudegevoelig zijn, moet de Raad daar iets aan doen, door de landen in kwestie technisch en financieel bij te staan, in plaats van met de armen over elkaar af te wachten."
Concrete maatregelen
Eurocommissaris Fratini had beter nieuws. Hij hoopt volgende week groen licht te krijgen om namens de Commissie onderhandelingen te voeren met de Balkanlanden over een versoepeling van het toelatingsbeleid. Daarbij moeten allereerst verdragen worden afgesloten over de terugname van illegaal in Europa verblijven burgers van de landen in kwestie. Tot nu toe heeft alleen Albanië een dergelijk verdrag met de EU afgesloten. Lagendijk: "Onze hoop is gevestigd op de Commissie. Die moet concrete maatregelen voorstellen, en vervolgens de EU Ministers van Binnenlandse Zaken overtuigen om deze te implementeren. Wij zullen er als Parlement bovenop blijven zitten."