Dinsdag 11 december heeft het Europees Parlement de Sacharov-prijs voor de mensenrechten uitgereikt aan Salih Mahmoud Mohamed Osman, mensenrechtenadvocaat en parlementariër in Soedan.
Er waren andere sterke kandidaten voor de prijs. Zoals Anna Politkovskaya, de onderzoeksjournaliste die werd vermoord vanwege haar onvermoeibare werk om criminaliteit en machtsmisbruik in Rusland aan het licht te brengen. Ook Zeng Jinyan, de meest gelezen dissidente blogger van China, en haar man Hu Jia, vooraanstaand AIDS- en milieuactivist, waren kandidaat. Op dit moment hebben deze jonge Chinezen huisarrest vanwege hun strijd tegen inbreuken op mensenrechten.
Oorlogsmisdadigers
Het Europees Parlement besloot desondanks Osman de prijs toe te kennen. Al meer dan twintig jaar zet Osman zich in voor de verdediging van de mensenrechten in door oorlog geteisterde gebieden van Soedan. Hij verleent kosteloos rechtsbijstand aan slachtoffers van de burgeroorlogen en daagt oorlogsmisdadigers voor het gerecht.
Osman komt zelf uit Darfur en werkt er ook, zo vertelde hij bij de prijsuitreiking, en dat heeft ingrijpende gevolgen. "Vele jaren heb ik als advocaat gewerkt in Darfur en in Soedan. Ik ben opgesloten en gemarteld vanwege mijn werk. Mijn familieleden zijn gemarteld en op de vlucht gejaagd door de milities in Darfur. Al die jaren heb ik duizenden mensen bijgestaan die mijn hulp nodig hadden voor de rechtbank. Ik heb duizenden mensen gezien die waren gemarteld; ik heb honderden vrouwen en meisjes gezien die seksueel misbruikt waren; ik heb de vier miljoen mensen gezien die gedwongen werden hun huis te verlaten en de twee en een half miljoen in de vluchtelingenkampen rond de steden van Darfur."
Oproep aan Europa
Osman was het Europees Parlement zeer dankbaar voor de prijs. Hij bedankte ook de Europese Commissie, die hem altijd had gesteund in zijn werk. Toch had Osman ook kritiek op de EU: "De slachtoffers in Darfur zijn teleurgesteld in de internationale gemeenschap. Ze wachten op uw stem; op de stem van de bevolking van Europa. Uw leiders hebben harde woorden gesproken over het beleid van de Soedanese regering in Darfur. Maar totnogtoe hebben we geen concrete stappen gezien om de situatie op een stevige en doelgerichte manier aan te pakken." Osman pleitte voor een vredesmacht in Darfur waar Europese troepen prominent deel van uitmaken. Dit is volgens hem de enige manier om een einde te maken aan het geweld.
Internationaal Strafhof
Voorlopig gaat Osmans strijd door in de rechtbank. Zijn waarnemingen en getuigenverslagen in Darfur heeft hij overgedragen aan het Internationale Strafhof in Den Haag. De bewoners van Darfur vragen Europa om door te gaan met de steun aan het Internationale Strafhof, zei Osman. "Dat is het enige internationale tribunaal dat de oorlogsmisdadigers kan bestraffen." De strijd van mensenrechtenactivisten als Salih Osman, Anna Politkovskaya, Zeng Jinyan en Hu Jia, toont aan dat niet alleen Europeanen zich druk maken over mensenrechten. Lees ook de blog van Kathalijne Buitenweg hierover.
Zie ook: