Het compromis over de langverwachte richtlijn die gemeenschappelijke standaarden en procedures voor de terugkeer van illegale migranten moet vaststellen, is deze week door het Europees Parlement goedgekeurd. GroenLinks is voor een Europees migratiebeleid, maar tegen de richtlijn in zijn huidige vorm.

Al in 2005 deed de Europese Commissie een voorstel om het terugkeerbeleid van de lidstaten te harmoniseren. Drie jaar lang konden de Europese ministers en het Europees Parlement het niet eens worden over de inhoud ervan en werd er heftig onderhandeld. Het was de eerste keer dat het parlement medebeslissingsrecht had in plaats van adviesrecht op het terrein van asiel en migratie. Kathalijne Buitenweg: "Het verschil is te merken. De regeringen wilden een volslagen inhumane richtlijn. Het Europees Parlement heeft nog vooruitgang weten te boeken bij rechtshulp en een verbetering van procedures. Toch is het eindresultaat onvoldoende." Het Europees Parlement stemde uiteindelijk met een nipte meerderheid in met het compromis. Een grote minderheid, waaronder de Groenen, vond het compromis te repressief.

Lengte en gronden detentie
Volgens Buitenweg is de veel te lange termijn voor opsluiting één van de belangrijkste inhoudelijke reden om tegen de richtlijn te stemmen. "De mogelijkheid om volwassenen en zelfs kinderen maar liefst 18 maanden op te sluiten gaat te ver. Zeker omdat ze ook vastgehouden worden als hun land van herkomst niet meewerkt door de juiste papieren te verstrekken. Buiten hun schuld om kunnen zij vaak niet terugkeren."

In Frankrijk is het overgrote deel van de illegale migranten na 17 dagen detentie al uitgezet. Uit de praktijk blijkt dat hoe langer de detentie duurt, hoe onwaarschijnlijker het wordt dat iemand daadwerkelijk wordt uitgezet. "Het huidige voorstel voor detentie is daarom onaanvaardbaar", aldus Buitenweg.

Doorreislanden
Verder staat er in het voorstel dat illegale immigranten terug mogen worden gestuurd naar het land waar ze doorheen zijn gereisd. Zo zou bijvoorbeeld iemand uit Congo die via Marokko in Spanje terecht komt, terug mogen worden gestuurd naar Marokko. De kans is groot dat degene daar in detentie belandt of opnieuw in de illegaliteit terechtkomt. Dat is volgens GroenLinks geen oplossing.

Inreisverbod
Ook is GroenLinks tegen het opleggen van EU-inreisverboden van maximaal vijf jaar. "Zo'n verbod is in strijd met de gedachte dat mensen in Europa bescherming moeten krijgen als dat nodig is. In vijf jaar tijd kan er een hoop veranderen in iemands land van herkomst. Bovendien zijn de meeste mensen die door deze richtlijn worden getroffen ooit legaal de EU binnen gekomen en langer gebleven dan was toegestaan. Sommigen hebben inmiddels een gezin gesticht. De bepaling dat zij gedurende vijf jaar niet legaal de EU binnen kunnen komen werkt ontwrichtend", aldus Buitenweg.

Beschaving
Volgens Buitenweg heeft de Europese Unie dringend behoefte aan afspraken over wie binnen mogen komen, maar legt zich vooral toe op afspraken over uitzetten. "Dat is eenzijdig. Toch kunnen die afspraken betekenisvol zijn als ze een bodem van beschaving leggen voor de rechtsbescherming van mensen zonder geldige papieren. Helaas is dat met dit compromis onvoldoende het geval. Het Europees Parlement heeft het Europees migratiebeleid geen dienst bewezen door hiermee in te stemmen."

Zie ook: