De Europese Commissie heeft verantwoording afgelegd over het nieuwe akkoord met de VS over het uitwisselen van persoonsgegevens. Volgens Kathalijne Buitenweg (GroenLinks) is de overeenkomst nog slechter dan de vorige wat betreft de inbreuk op privacy van passagiers. Ze wil dat het Europees Hof van Justitie het akkoord toetst.

De Amerikaanse douane eist sinds begin 2003 inzage in de reserveringssystemen van vliegmaatschappijen. Begin 2003 kwamen de EU en VS al tot een overeenkomst, maar dit werd door het Europese Hof van Justitie verworpen. Die veroordeling kwam er destijds ook op initiatief van GroenLinks.

Optisch bedrog
In het nieuwe akkoord staat dat het aantal te verstrekken passagiersgegevens daalt van 34 naar 19. Dat lijkt winst, maar het is optisch bedrog. De informatievelden ‘adres’, ‘telefoonnummers’ en ‘e-mail-adres’ zijn samengevoegd tot één veld met ‘alle beschikbare contactinformatie’. Ook wordt de bewaartermijn van de passagiersgegevens van 3,5 jaar verlengd naar 15 jaar. De VS behouden zich zelfs het recht om gebruik te maken van gegevens over ras, etnische afkomst, religie, vakbondslidmaatschap, creditcards en medische toestand van de reizigers.

Garanties wassen neus
"De Amerikanen weigerden het vorige akkoord serieus te evalueren, waardoor er geen bewijzen zijn waarom deze inbreuk op privacy te rechtvaardigen is. Ook worden de passagiersgegevens niet alleen door de VS gebruikt om te controleren wie er het land binnenkomt. Een veelheid aan Amerikaanse instanties, inclusief de CIA, heeft toegang tot de passagiersgegevens. Hiermee komt het grondrecht op bescherming van persoonsgegevens in de knel. De Amerikaanse ‘garanties’ voor een zorgvuldige behandeling van de gegevens staan namelijk niet in het akkoord zelf", aldus Buitenweg.

Amerikaanse dreigementen
De EU wilde vorige maand koste wat kost tot een nieuw akkoord komen. De VS hadden namelijk een grote stok achter de deur, want als er voor eind juli geen akkoord lag dan zou de Amerikaanse regering sancties kunnen treffen. Zoals het intrekken van landingsrechten voor Europese luchtvaartmaatschappijen.

Buitenweg: "Landen hebben uiteraard het recht om te bepalen wie hun land binnenkomt. Zeker gezien de dreiging van het internationale terrorisme. We moeten ons als Europeanen echter niet laten chanteren en een fatsoenlijke privacybescherming afdwingen. Ook Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen willen tenslotte op Europese vlievelden vliegen."

Rol Nederlands parlement
Het nieuwe akkoord moet nog worden goedgekeurd door alle 27 lidstaten. Nederland heeft, net als enkele andere landen, ingestemd met het plan onder voorbehoud dat de Tweede Kamer de regeling goedkeurt. Volgens Buitenweg doet de Tweede Kamer er goed aan het akkoord naar de prullenbak te verwijzen.

Zie ook: