Een krappe progressieve meerderheid in het Europees Parlement heeft het concept van "superveilige landen" resoluut van de hand gewezen. Volgens de parlementariërs schiet de ontwerprichtlijn van de Europese Commissie voor het instellen van minimumnormen in asielprocedures, ernstig tekort. De rechten van asielzoekers moeten beter worden gewaarborgd bij de behandeling van asielaanvragen. Om zijn standpunt kracht bij te zetten, dreigt het Parlement met juridische stappen.

De lidstaten en de Europese Commissie willen een lijst samenstellen van buurlanden van de EU die als "superveilig" kunnen worden beschouwd. Asielzoekers afkomstig uit deze landen wordt toegang tot de procedure ontzegd. Deze maatregel is in strijd met het Vluchtelingenverdrag van Genève. Alle EU-landen hebben dit verdrag ondertekend en mogen dus asielzoekers uit welk land dan ook niet terugsturen zonder hun aanvraag inhoudelijk te hebben beoordeeld.

Dit was niet het enige wat het Parlement aan te merken had op het ontwerpvoorstel van de Commissie. "Het is een catalogus van de slechtste praktijken uit de 25 lidstaten geworden", aldus GroenLinks europarlementariër Kathalijne Buitenweg, "de lat is zo laag gelegd dat de rechten van asielzoekers met voeten getreden dreigen te worden. Bovendien blijven allerlei negatieve uitzonderingen mogelijk waardoor de laagst mogelijke vorm van bescherming de norm dreigt te worden."

Veilige derde landen
Ook het voorstel om lidstaten eigen nationale lijsten van "veilige derde landen" te laten handhaven stuitte op veel weerstand. De Commissie en de lidstaten willen dat afgewezen asielzoekers afkomstig uit deze landen kunnen worden teruggestuurd als het herkomstland bereid is ze terug te nemen. De Groene fractie wilde niets weten van zo´n lijst, omdat het niet mogelijk is om in het algemeen vast te stellen of een land voor iedereen veilig is. Het Europarlement besloot uiteindelijk dat er één gemeenschappelijke Europese lijst moet komen, waarbij de asielzoeker de mogelijkheid krijgt de veronderstelling van veiligheid aan te vechten. Ook moet er van het Parlement altijd op individuele basis beoordeeld worden of een herkomstland veilig is.

Versnelde procedures
De Groenen hadden ook bezwaren tegen een te brede toepassing van versnelde procedures. In Nederland worden inmiddels meer dan de helft van de asielaanvragen binnen enkele uren afgehandeld. Allerlei waarborgen worden dan opgeschort en de kans op fouten is erg groot. Het Europarlement wil dat het gebruik van versnelde procedures sterk ingedamd wordt, zodat ze in de toekomst alleen nog in "duidelijk frauduleuze of ongegronde gevallen" mogelijk zijn.

Juridische stappen
Het advies van het Europees Parlement is niet bindend. Veel volksvertegenwoordigers vrezen dat de lidstaten zich niets gelegen laten liggen aan de kritiek van het Parlement. Om de druk op de Commissie verklaarde het Europarlement naar de rechter te stappen indien de lidstaten de onrechtmatige maatregelen in asielprocedures toch doorzetten.

Door onthouding van stemming van de fractie Europees Unitair Links, waar de SP in het Europees Parlement deel van uitmaakt, dreigde deze opzet bijna in het water te vallen. De SP-parlementariërs en hun fractiegenoten vonden dat het Parlement niet ver genoeg ging in zijn kritiek op het Commissievoorstel, daarbij over het hoofd ziend dat zonder resolutie de Raad en de Commissie in ieder geval ongestoord hun gang zouden kunnen gaan. Uiteindelijk werd de resolutie met slechts drie stemmen verschil ook zonder SP-stemmen toch aangenomen.