Vitorino, eurocommissaris justitie, moet het voorstel voor een Europese wet over asielprocedures intrekken, vinden diverse maatschappelijke organisaties. Dat voorstel is in strijd met het internationaal vluchtelingenrecht vindt ook GroenLinks-europarlementariër Kathalijne Buitenweg.

Oproep
Buitenweg steunt de oproep, afkomstig van o.a. Amnesty International, Human Rights Watch en ECRE (European Council on Refugees and Exiles), aan de eurocommissaris om zijn voorstel in te trekken. “Een buitengewoon kritische Vitorino sluit niet uit dat hij dat in de nabije toekomst inderdaad zal moeten doen, dus de oproep lijkt succesvol te zijn”, aldus Buitenweg hoopvol.

Ook Vitorino kritisch
De Portugese eurocommissaris geeft de Europese justitieministers, die woensdag 31 maart in Brussel vergaderen, nog één kans om tot een aanvaardbare tekst te komen. Hij is opvallend kritisch over het werk dat zij tot nu toe hebben geleverd. In zijn antwoord aan de initiatiefnemers van de oproep schrijft hij dat hij zelf ook teleurgesteld is over het resultaat van de onderhandelingen tot nu toe. Verder spreekt hij de hoop uit dat het de ministers nog zal lukken een aanvaardbare tekst overeen te komen die het internationale recht wél volledig respecteert.

Terugsturen
Het verbod om iemand terug te sturen naar een levensbedreigende situatie, is de hoeksteen van het internationale vluchtelingenrecht. Dat gaat op de helling als het aan onze ministers van justitie ligt. Zo willen die dat lidstaten vrij zijn om aan asielzoekers schorsende werking van hun beroep te onthouden. Dat betekent dat mensen Europa kunnen worden uitgezet voordat een rechter definitief over hun asielverzoek heeft besloten. Kathalijne Buitenweg: “Als je bij terugkeer in je land van herkomst onmiddellijk wordt opgepakt en in een cel gegooid komt een positieve uitspraak van een Nederlandse rechter op zijn zachtst gezegd aan de late kant.”

Doorschuiven
Zorgwekkend zijn verder de ruime mogelijkheden die lidstaten creëren om de verantwoordelijkheid voor een asielverzoek door te schuiven naar landen buiten de EU. De laatste nieuwigheid op dat gebied is de mogelijkheid om mensen die illegaal de EU binnen komen en om asiel vragen zonder enige procedure terug te sturen naar een veilig land in de “Europese regio”. Dat land hoeft niet eens te garanderen dat de betreffende persoon in een asielprocedure wordt opgenomen. Buitenweg: “De EU heeft het voor asielzoekers praktisch onmogelijk gemaakt om legaal hier binnen te komen. En als klap op de vuurpijl leggen we het lot van mensen die uit pure wanhoop voor de illegale weg kiezen in handen van douaniers die niet opgeleid zijn om voor rechter te spelen”.

Vijf voor twaalf
Volgens Buitenweg is het vijf voor twaalf en dus tijd voor een krachtig signaal. Daarom steunt zij de oproep van de mensenrechtenorganisaties. “Die is tegelijk een steun in de rug van eurocommissaris Vitorino. Hoe harder de noodklok luidt, hoe sterker hij staat bij zijn pogingen de ministers op humanere gedachten te brengen.”