Europese geluidsnormen voor snelwegen, vliegverkeer, spoorlijnen en fabrieken zijn hard nodig. De Roo: "Technisch is veel mogelijk, maar er zou meer gepusht moeten worden om deze mogelijkheden daadwerkelijk te verwezenlijken en het lawaai terug te brengen." Gisteren debatteerde het Europees Parlement over het rapport 'Evaluatie en beheersing van omgevingslawaai'.
Het Europees Milieu Agentschap heeft gemeten dat 30 % van de Europeanen te lijden heeft onder lawaai. In Nederland gaat zelfs 43 % gebukt onder geluidsoverlast. Dat mensen gestrest en uiteindelijk letterlijk ziek kunnen worden van geluidsoverlast is inmiddels onomstreden. Daarom is het van belang dat lawaai serieus genomen wordt en er maatregelen tegen geluidsoverlast komen. Technisch is reeds veel mogelijk, waarbij het belangrijk is om te weten dat 'decibellen' (DB) logaritmisch oplopen. Een vermindering van bijvoorbeeld 90 naar 45 DB is dan ook geen gewone halvering van de geluidssterkte, maar is simpelgezegd het verschil tussen oorverdovend lawaai en een stofzuiger. Technisch gezien kan er al heel veel, politieke wil is noodzakelijk om ook daadwerkelijk vooruitgang te boeken.
De milieucommissie, waar GroenLinks Europarlementariër Alexander de Roo vice-voorzitter van is, wil dat er nu een begin gemaakt wordt met een serieuze Europese geluidspolitiek. De Roo: "Er moet een einde komen aan het huidige hap-snap beleid van de Europese Commissie. Er bestaan nu slechts Europese geluidsnormen voor huishoudelijke apparaten, grasmaaiers en hogesnelheidslijnen. Dat is natuurlijk bizar. De lidstaten moeten actieplannen opzetten die ook ten doel hebben het lawaai te reduceren. De Roo: "Nu is de focus op het ontzien en beheersen van geluid, middels geluidsschermen, dubbel glas, etcetera. In Nederland bijvoorbeeld wordt het geluidsniveau van 1990 vastgehouden als norm waar Schiphol onder moet blijven in plaats dat er gestreefd wordt naar een afname van het lawaai."
Vlieg-, weg-, treinverkeer
Vlieg-, weg-, treinverkeer en de industrie zijn de grootste 'producenten' van geluidsoverlast. Voor het vliegverkeer moeten Europese normen komen ten aanzien van het aantal decibellen dat geoorloofd is. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen dag-, avond-, en nachtvluchten, waarbij met name de acht-uur durende nacht gespaard moet worden. De Roo: "Belangrijk bij geluidshinder van vliegverkeer is dat we Europees met dit probleem aan de slag gaan en niet wachten op wereldwijde regelingen. De afschrijvings termijn van vliegtuigen is zo'n dertig jaar, dus het is zaak dat Europa strenge eisen stelt aan nieuwe vliegtuigen ten aanzien van lawaai. Oplossingen van de wereldorganisatie ICAO (International Civil Aviation Organisation) voor dit probleem laten veel te lang op zich wachten. Het is dus goed dat er op Europees niveau regels komen."
Ook het geluid van vrachtwagens, personenauto’s en treinen moet Europees worden teruggebracht. In grote delen van Europa is deze vorm van lawaaioverlast alom aanwezig. De huidige Europese normen voor vrachtwagens en auto’s zijn veel te slap. De uitstelling van de bandenrichtlijn is daarvan een goed voorbeeld. Geluidsarme banden zijn al op de Europese markt, maar worden vooralsnog niet dwingend voorgeschreven. Technisch is het dus reeds mogelijk, echter in de uitvoering gebeurd het niet of mondjesmaat. Ook fluisterasfalt is een technische mogelijkheid die geluidsoverlast enorm terug kan dringen. Er kan met dit fluisterasfalt een geluidsreductie van tien tot dertien decibel (DB) bereikt worden. Deze technische mogelijkheden moeten in het Europese beleid ingang vinden. Naast Europese geluidsnormen voor hogesnelheidstreinen, zijn er normen nodig voor gewone passagiers- en goederentreinen. Ook geluid van de industrie, in en om fabrieken moet terugdrongen worden.
De afgelopen tien jaar
Reeds tien jaar geleden beloofde de Europese Commissie om voor 1994 wetsvoorstellen in te dienen waarbij lawaai in alle lidstaten overal op dezelfde manier gemeten moest kunnen worden. In 1995 zou de Europese Commissie geluidsnormen indienen. Pas vlak voor de zomer van 2000 heeft de Europese Commissie uiteindelijk, op aandringen van het Europees Parlement en onder zware druk van de Franse milieu minister Voynet, een voorstel ingediend voor het harmoniseren van het meten van lawaai in Europa.
Helaas werkt ook de Raad van de vijftien milieu Ministers niet mee aan de reductie van het lawaai in Europa. Op het punt van het geluid van auto’s, vliegtuigen en treinen hebben de milieu ministers slechts een krachteloze verklaring voorgesteld, maar geen bindende wetgeving. Bovendien is deze Raad, net als de Nederlandse minister van milieu Jan Pronk, van mening dat geluid slechts een lokaal probleem is. Europese regelgeving zou dan volgens de milieuministers ook overbodig zijn. De Roo: "Het is van belang dat we niet vijftien verschillende afspraken maken en we kunnen ook niet wachten op mondiale overeenkomsten. Europa moet zich hardmaken voor dit probleem en met regelgeving komen. Alle burgers in de Europese Unie hebben recht op dezelfde bescherming tegen ziekmakend lawaai. Vliegtuigen landen overal en vrachtauto's rijden overal en we moeten proberen dat ze dat zo stil mogelijk doen."