Conflictpreventie moet de kerntaak van het buitenlandse beleid, vindt de Europese Commissie. GroenLinks Europarlementariër Joost Lagendijk vindt dat ook, maar wil het breder trekken. “Conflictpreventie moet een doelstelling zijn, die meegewogen wordt in alle voorstellen van de Europese Commissie. Ook de commissaris voor landbouw, milieu of handel moet het in zijn overweging meenemen”, aldus Lagendijk.
Gisteren werd Lagendijks ontwerprapport over conflictpreventie in de buitenlandcommissie van het Europees Parlement besproken. Dit rapport is een reactie op de plannen van de Europese Commissie op dit terrein. Lagendijk heeft drie concrete kritiekpunten en aanvullingen op het rapport van de Europese Commissie.
Ten eerste moet de Europese Unie zich bewust worden van de gevolgen van haar beleid. Het beschermen van haar eigen markt voor landbouwproducten uit ontwikkelingslanden bijvoorbeeld draagt ertoe bij dat deze landen minder kans krijgen zich economisch te ontwikkelen. Armoede en onrechtvaardigheid zijn twee van de voornaamste oorzaken van gewelddadige conflicten. Lagendijk stelt voor om een instrument te ontwikkelen dat deze effecten van Europees beleid vooraf schetst – vergelijkbaar met de reeds gebruikte milieueffectrapportage.
Vervolgens moet het voorstel van het Europese Parlement tot het ontwikkelen van een civiel vredeskorps uitgewerkt worden door de Europese Commissie. In instabiele gebieden bevinden zich nu reeds civiele waarnemers, zoals tijdens verkiezingen of in een wederopbouwfase. De voorbereiding en de coördinatie hiervan kan echter beter. Nu gebeurt het veelal door lidstaten afzonderlijk. Lagendijk zou het toejuichen als de Europese Unie een gemeenschappelijke pool van experts zou opbouwen die als civiele ondersteuning bij verschillende projecten ingezet kunnen worden. Vertegenwoordigers uit de civil society zouden een belangrijk deel van deze pool moeten vormen.
Tenslotte zou de samenwerking met de OVSE verbeterd moeten worden. De Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa is al zeer actief in conflictpreventie, bijvoorbeeld waar het gaat om het beschermen van de rechten van minderheden. Een structureel kader voor deze samenwerking zou ontwikkeld moeten worden.
Joost Lagendijk kreeg gisteren steun vanuit de verschillende fracties. Begin november staat de tweede lezing van het rapport op de agenda van de buitenland commissie. In december zal het Europees Parlement in een plenaire zitting over het rapport stemmen.