Veel mensen komen op hun werk nog steeds in aanraking met asbest, een zeer kankerverwekkende stof. De schatting is dat de komende 35 jaar, zo’n half miljoen Europeanen overlijden als gevolg van inademing van asbestdeeltjes, die vrijkomen bij bewerking van asbest. Donderdag 11 april zijn door het Europees Parlement maatregelen aangescherpt om de risico’s van asbest voor werknemers in te perken.

Van 1945 tot 1980, toen het gevaar van asbest voor de volksgezondheid nog onbekend was, is asbest veel en in allerlei toepassingen gebruikt. De bekendste is in dakdekking en golfplaten, maar ook bijvoorbeeld in remschijven. In de jaren '80 was de kans op longkanker van een werknemer die blootgesteld werd aan asbest maar liefst tien keer groter als iemand die niet met asbest werkte. Tegenwoordig lopen mensen die werkzaamheden als sloop, verwijdering en reparatie verrichten het grootste gevaar. Zij zijn de enigen die nog steeds regelmatig blootgesteld worden aan asbest.

Aanscherping

GroenLinks-europarlementariër Theo Bouwman, voorzitter van de commissie werkgelegenheid en sociale zaken van het Europees Parlement, vindt het goed dat het Parlement serieus werk heeft gemaakt van de bescherming van werknemers tegen de risico's van blootstelling aan asbest op het werk. “Door de enorme omvang van dit probleem, doordat de ernst van de zaak lang onbekend en vervolgens onderschat is, kun je niet serieus genoeg met asbest omgaan. Aanscherping van het beleid is dan ook een goede zaak.”

Besloten is dat het toepassingsgebied, de definitie en de meettechniek van het asbestgehalte aangescherpt wordt. Ook de maximale blootstellingswaarde, het aantal asbestdeeltjes per cm3 te verlagen. Deze regeling geldt voor alle werknemers, inclusief onderaannemers. Daarnaast moet er een certificering komen van bedrijven die asbest verwijderen, inclusief een nationaal register, en de verplichting tot informatie verstrekking aan personeel, wederom ook aan onderaannemers.

Risico onderschat

Doordat de incubatietijd van asbest lang is, bij het kwaadaardig mesothelioom is de incubatietijd tussen 20 en 50 jaar, ligt onderschatting van het probleem op de loer, aldus Bouwman. Bouwman: “Wetenschappelijk is het causale verband tussen diverse vormen van kanker en de inademing van asbest onomstreden. Toch is onderzoek noodzakelijk naar bijvoorbeeld de vraag welke minimumduur aan blootstelling van asbest als risicovol kan worden beschouwd en het gevaar van zogenaamde witte asbest.”

De meest schadelijke asbestsoorten zijn in vrijwel alle landen op de wereld verboden. Het gebruik van witte asbest wordt door Canada, de belangrijkste producent, verdedigd. Frankrijk verbood in 1996 witte asbest, waarop Canada Frankrijk op het matje van de WTO, de wereldhandelsorganisatie, riep en een aanklacht wegens technische handelsbelemmering indiende. In het voorstel, dat vandaag is aangenomen, roept het Europees Parlement de Europese Commissie op onderzoeksinitiatieven te bevorderen.