De ontwerprichtlijn van de Europese Commissie over de octrooieerbaarheid van software heeft in de ICT-wereld veel stof doen opwaaien. De groene fractie organiseerde donderdag 8 mei een conferentie over software patenten. Over de voor- en nadelen van het voorstel werd fel gediscussieerd.

teken de petitie
tegen software patenten
De conferentiezaal in het Europees Parlement was stampvol, toen Daniël Cohn Bendit - co-voorzitter van de fractie - de bijeenkomst over software octrooien en het Europese midden- en kleinbedrijf opende. De deelnemers moesten op de grond zitten omdat er geen ruimte meer was voor extra stoelen. Richard Stallman, sinds 1984 software goeroe en oprichter van de GNU (een verzamelnaam voor vrije software zoals bv Linux), beet het spits van de conferentie af.

Manipulatie onderzoek
De Europese Commissie en het Europees Parlement gaven de onderzoekers Puay Tang (Universiteit van Sussex) en Reinier Bakels (Universiteit van Amsterdam) de opdracht de octrooieerbaarheid van software te onderzoeken. De uitkomsten van het onderzoek van Tang en Bakels pasten echter niet in de visie van de opdrachtgevers. Vervolgens werd het resultaat van het onderzoek door de Europese Commissie en de Britse europarlementariër Arlene McCarthy onder het tapijt geveegd, aldus Tang en Bakels op de conferentie.

Gespannen sfeer
Dat de sfeer waarin het debat plaatsvindt nogal gespannen is bleek ook al een dag eerder. Woensdag 7 mei was op een parallelle conferentie - in het prestigieuze Brusselse Dorinth Hotel - het gerucht verspreid dat de conferentie van de groene fractie niet door zou gaan.

Debat
Na presentatie van enkele casestudies uit midden en kleine bedrijven uit Noorwegen, Polen en Portugal werd het debat afgerond met een debat met de Nederlandse VVD afgevaardigde Elly Plooy, die een opinie voor de industriecommissie van het Parlement voorbereidt. De deelnemers van de conferentie besloten met een oproep aan het Europees parlement om goed te letten op de dramatische gevolgen die ongewijzigde aanname van voorstellen met zich meebrengt.

Conclusie
Software-octrooieren hebben negatieve gevolgen voor de werkgelegenheid en de economische groei was de breed gedeelde conclusie. GroenLinks-europarlementariër Theo Bouwman, aanwezig op de conferentie, was onder de indruk van de belanstelling: "Opvallend is ook de belangstelling vooral van de mensen uit het midden- en kleinbedrijf. Maar de voorstellen voor het octrooieren van software zoals Frits Bolkestein als verantwoordelijk Commissaris die gedaan heeft en de achteloosheid waarmee de problemen voor het MKB ook door de rapporteur worden weggewuifd laten weinig van de geveinsde aandacht over."

Zes punten
De conferentiedeelnemers willen dat het uiteindelijke voorstel rekening houdt met de volgende zes punten:
- dat het bestaande copyright voldoende is om software te beschermen
- ideeën en algoritmes buiten de octrooiwet moeten blijven
- toepasbaarheid op verschillende systemen (interoperabiliteit) moet bewaard worden
- software-octrooien werpen barrières op voor toegang tot en uitwisseling van informatie
- software-octrooien negatief zijn voor innovatie
- software-octrooien hinderen concurrentie, leiden tot monopolie- en kartelvorming en verkleinen daardoor de kansen voor het midden en kleinbedrijf

Waarschijnlijk stemt het Europees Parlement plenair in september 2003 over de software patenten.