De vervuiler betaalt. Een logisch principe dat voor de industrie helaas niet altijd opgaat. De meerderheid van het Europees Parlement wil dat veranderen, zo bleek woensdag 14 mei. Een minderheid, waaronder de VVD en CDA, wil de kosten van milieuongelukken afwentelen op de belastingbetaler. Onaanvaardbaar, vindt GroenLinks-europarlementariër Alexander de Roo.
Aansprakelijkheid
Als de industrie zich aan de Europese regels houdt, is ze nooit aansprakelijk voor schade aan het milieu. Dit is van de zotte. Milieuaansprakelijkheid voor de industrie biedt hiervoor een oplossing. Het Europees Parlement stemde hier woensdag 14 mei mee in. De Roo: "De Europese industrie moet zich uiteraard aan de regels houden. Als ze dan toch een ongeluk veroorzaken, zijn ze wel degelijk verantwoordelijk. Dat is de kern van het beginsel 'de vervuiler betaalt'."
Verzekering
Milieuaansprakelijkheid en een verplichte verzekering gaan hand in hand. Alleen dan is het risico, ook voor kleine bedrijven, te dragen. De Roo: "Als je auto rijdt, is een verzekering ook verplicht. Bij een ongeluk ben je verzekerd dat de schade ook daadwerkelijk betaald of ontvangen wordt, ook als je een spiksplinter nieuwe Mercedes in de prak hebt gereden." Middels een wijzigingsvoorstel is de verzekeringsverplichting voor milieuaansprakelijkheid opgenomen.
Olie-, nucleaire- en gen-industrie
Drie belangrijke sectoren bleven buiten het voorstel van de Europese Commissie: de olie en nucleaire industrie en de voedselindustrie die zich bezigt met genetische manipulatie. De Roo is het hier niet mee eens: "Ook ongevallen met olietankers als de Prestige en Erika moeten verhaald kunnen worden op de eigenaren. Bij ongelukken met kernenergie of bij gen-vervuiling, bijvoorbeeld door overwaaien van genetisch veranderde zaden, moet de rekening met de veroorzaker vereffend worden." Tijdens de stemming woensdag 14 mei stemde de meerderheid voor opname van de olie- en de nucleaire industrie. Het voorstel om ook de gen-industrie onder de aansprakelijkheidswet te laten vallen, kreeg helaas geen meerderheid.
Uitgekleed
Het principe 'de vervuiler betaalt' is door de Europese Commissie verkracht, vindt De Roo. "De industrie lobbyde zo effectief, dat de Europese Commissie in haar voorstel niet de industriële vervuiler laat betalen, maar de overheid." Vervolgens is het magere voorstel van de Europese Commissie door VVD-europarlementariër Toine Manders, namens het Europees Parlement woordvoerder op het onderwerp, verder uitgekleed en verslechterd. De Roo: "Geen wonder dat allerlei soorten industrie zich achter het Mandersvoorstel scharen."
Amendementen
Dinsdag debatteerde het Europees Parlement over het voorstel. De verschillende fracties in het Europees Parlement dienden vele wijzigingsvoorstellen in die woensdag 14 mei grotendeels zijn aangenomen. De Roo: "De amendementen hebben de wet milieuaansprakelijkheid flink opgekrikt. Het principe 'de vervuiler betaalt' begint nu eindelijk ook voor de industrie te gelden."
De EU-milieuministers buigen zich 16 juni over de uiteindelijk aangenomen tekst van het Europees Parlement. Als die milieuministers tot een gezamenlijk standpunt kunnen komen, komt het voorstel na de zomer terug in het Europees Parlement.