EU moet discussie over Servië-Montenegro en Kosovo op gang brengen

De Europese Unie moet helderheid verschaffen over haar bedoelingen op de Balkan. Weg met de wollige taal, maar discussie over de echt belangrijke punten: wat willen we met Kosovo? Moeten we blijven vasthouden aan de federatie die Servië en Montenegro verbindt? Dinsdag 7 oktober besprak de buitenlandcommissie het evaluatieverslag van GroenLinks-europarlementariër Joost Lagendijk.

Helderheid
Het op gang brengen van de discussie, dat is wat Joost Lagendijk voor ogen had bij het schrijven van zijn evaluatieverslag van het stabilisatie- en associatieproces in Zuidoost Europa. “Er gaat nogal wat geld uit de EU begroting naar de Balkan”, aldus Lagendijk, “Om dit efficiënt te besteden moeten we helderheid creëren over de status van Kosovo en onze bedoelingen met Servië-Montenegro.” Dinsdag 7 oktober presenteerde hij zijn rapport in de buitenlandcommissie van het Europees Parlement.

Werkbezoek
In voorbereiding op het rapport reisde Lagendijk in september naar Servië, Montenegro en Kosovo, waar hij gesprekken had met ministers en parlementariërs en met vertegenwoordigers van NGO’s. Hem werd duidelijk dat het stadium van wederopbouw, in de zin van bruggen herstellen en wegen aanleggen, nu echt gepasseerd is. De nadruk ligt op ‘state-building’ en ‘institution-building’.

Kosovo
Over Kosovo schrijft Lagendijk in zijn rapport dat zonder een definitieve regeling van de status van Kosovo, tal van kleinere problemen niet opgelost kunnen worden. Lagendijk: “Investeerders zijn bang om geld te steken in een gebied als ze niet weten wat er de komende jaren mee gaat gebeuren.” Daarom pleit Lagendijk voor een actieve rol van de EU bij het vastleggen van een tijdpad. Zijn voorstel is dat de autoriteiten in Pristina en in Belgrado binnen twee jaar tot akkoord komen over de definitieve status van Kosovo.

Servië en Montenegro
Het was in Brussel lange tijd taboe om te twijfelen aan de wenselijkheid van het voortbestaan van de federatie van Servië en Montenegro. Lagendijk vindt het echter tijd om deze ongeschreven wet te doorbreken. Hij pleit er in zijn rapport voor dat de EU zich neutraal opstelt en de kwestie of Servië en Montenegro samen verder willen of toch liever niet, aan de betreffende partijen overlaat. Lagendijk: “Laten we onze hulp concentreren op praktische projecten en problemen die sowieso opgelost moeten worden, ongeacht het al dan niet voortbestaan van de federatie.”