Zowel de Europese Commissie als de EU-ministers wilden een geheimhoudingsrecht van medicijnrecepten van maar liefst tien jaar. Om de kosten van de gezondheidszorg te beteugelen pleitte GroenLinks-europarlementariër Alexander de Roo voor een kortere tijd. Met succes, dinsdag 16 december stemde het Europees Parlement in met een ‘patent op pillen’ van acht jaar.

Kosten
Medicijnen zijn een grote kostenpost op de gezondheidszorgrekening. Namaakmedicijnen – ofwel generieke medicijnen – zijn net zo goed als de ‘orginele’ medicijnen, maar een stuk goedkoper. Daar is de gezondheidszorg financieel dus een stuk beter mee af. “Het is in het algemeen belang om de kosten van de gezondheidszorg laag te houden. Het beperken van de periode van het recht op geheimhouding is daar een middel toe”, aldus De Roo.

Lobby
De generieke industrie is de ontwikkelende farmaceutische industrie een doorn in het oog. Met name in Frankrijk en Duitsland zitten bedrijven die nieuwe medicijnen ontwikkelen. De Roo: “De industrie die zich bezig houdt met de ontwikkeling van nieuwe medicijnen lobbyde keihard voor een verbod tien jaar. Op die manier houden ze de concurrentie van generieke medicijnen zo lang mogelijk buiten de deur.”

Europese Commissie
Ook de Europese Commissie en de gezondheidszorgministers van de EU-lidstaten vonden – in navolging van de ontwikkelende farmaceutische industrie - dat medicijnen voor aids, suikerziekte, kanker en dementie-gerelateerde ziekten pas na 10 jaar nagemaakt mogen worden. Een meerderheid van het Europees Parlement haalde daar dinsdag 16 december twee jaar vanaf. Door dat besluit is een jaarlijkse kostenstijging van 160 miljoen euro voor de Nederlandse gezondheidszorg van de baan, zo becijferde de Nederlandse regering.

Compromis
In een eerder stadium pleitten de groenen en een groot deel van de socialisten voor een maximale bescherming van zes jaar. Dat bleek niet haalbaar. Daarna werd er maanden gesteggeld over een termijn van acht in plaats van tien jaar. Veel christen-democraten en de liberalen vonden dit te kort. Uiteindelijk werd besloten tot een compromis: het geheim op het recept, de dataprotectie, moet acht jaar zijn, maar het werkelijk op de markt brengen mag na tien jaar. Ook de vijftien EU-ministers van volksgezondheid aanvaardden dit compromis.

Medicijnen en milieu
Op initiatief van de groenen zal bij toetsing van nieuwe medicijnen ook gekeken worden naar de schade die het middel aan de natuur toebrengt. Bij medicijnen voor dieren kan dit ook voor afkeuring van het medicijn zorgen, bij medicijnen voor mensen wordt de schadelijkheid alleen gemeld en geregistreerd. De Roo: “Dat betekent dat bij autorisatie van een nieuw geneesmiddel gekeken wordt naar eventuele schade aan het milieu. De fabrikant zal daar in zijn ontwikkeling van nieuwe medicijnen rekening mee houden.”