Deze week stemde het Europarlement over wetgeving ter bescherming van de bodem. Volgens Kathalijne Buitenweg (GroenLinks) is Europese wetgeving hierover noodzakelijk. Ze is blij dat het voorstel flexibel is, zodat lidstaten die al een goed bodembeleid hebben niet met overbodige verplichtingen en administratieve lasten opgezadeld worden.
"Het oorspronkelijke voorstel bood op de meeste punten voldoende vrijheid aan de lidstaten. Op een aantal belangrijke punten heb ik de voorstellen om de richtlijn flexibeler te maken, gesteund. Zoals bij de verplichting om te rapporteren en onderzoek te doen naar het bodembeleid in een lidstaat. Als een lidstaat een andere methode kiest dan in de richtlijn wordt voorgesteld, dan is dat natuurlijk prima. Maar er moet daarmee wel hetzelfde beschermingsniveau bereikt worden", aldus Buitenweg.
Verandering landgebruik
Bodembescherming is noodzakelijk, omdat bodemverontreiniging en klimaatverandering nauw met elkaar verbonden zijn. Een verandering in landgebruik kan ertoe leiden dat meer of juist minder CO2 door de vegetatie wordt opgenomen. Andersom kan klimaatverandering ook leiden tot een achteruitgang van de bodemkwaliteit. Bijvoorbeeld door hogere temperaturen en veranderende neerslagpatronen.
Volgens Buitenweg kan een verslechtering van de bodem de mogelijkheden voor duurzame ontwikkeling verminderen. "Het is vanuit klimaatoogpunt van wezenlijk belang de kwaliteit van de bodem te waarborgen en daar waar mogelijk te verbeteren."
Verontreiniging slecht voor gezondheid
Verder is bodemverontreiniging niet alleen slecht voor het milieu, maar ook voor de volksgezondheid. Voedselgewassen kunnen bijvoorbeeld schadelijke stoffen uit de bodem opnemen. "Natuurlijk wordt ons voedsel gecontroleerd op schadelijke stoffen, maar je kan nooit alle producten controleren. Veel beter is het om het probleem bij de bodem aan te pakken", aldus Buitenweg.
Huidige scheve situatie
Op dit moment zijn er maar negen Europese landen die specifiek beleid hebben om de bodem te beschermen. Nederland is één van die landen. De overige 18 lidstaten kennen dus geen specifiek beleid om de bodem te beschermen. "Zo ontstaat oneerlijke concurrentie tussen bedrijven, die in landen opereren waar specifiek bodembeleid bestaat en bedrijven in diezelfde sector die in landen zijn gevestigd waar dat niet het geval is. Dat wordt nu gelijk getrokken worden ", aldus Buitenweg.
Menselijke oorzaken
Bodemaantasting wordt voornamelijk veroorzaakt door menselijke activiteiten, zoals industrie, slechte landbouwmethodes en transport. In de zware industrie komt het voor dat chemische stoffen of zware metalen de grond in lekken. Bij landbouw en transport zijn onder meer stikstofhoudende verbindingen, zoals ammoniak, problematisch. Die verbindingen veroorzaken eutrofiëring en verzuring van de bodem, waardoor de biodiversiteit achteruitgaat. Doordat deze stoffen verplaatst worden via lucht en grondwater is het ook een grensoverschrijdend probleem.