56,5% van de Luxemburgse kiezers zei zondag 10 juli ‘jo’ gezegd tegen de Europese Grondwet. Daarmee geeft het nietige Luxemburg een signaal van grote betekenis: het Franse ‘non’ en het Nederlandse ‘nee’ mogen geen excuus vormen om alles bij het oude te laten in Europa.

Volgens GroenLinks-europarlementariër Kathalijne Buitenweg verdient de Luxemburgse premier Jean-Claude Juncker een compliment. “Met zijn energieke inzet voor goedkeuring van de Grondwet heeft hij een voorbeeld gesteld voor andere regeringsleiders. Juncker mag best tevreden zijn over de uitslag, want dit referendum vond onder moeilijke omstandigheden plaats. Het ging immers om een verdrag dat, na de dubbele afwijzing door de Franse en de Nederlandse kiezers, niet in zijn huidige vorm in werking zal treden.”

Huidige spelregels voldoen niet
Het Luxemburgse ‘jo’ betekent dat nu 13 van de 25 lidstaten van de Europese Unie de Grondwet hebben goedgekeurd. “Er is dus een meerderheid van lidstaten die vindt dat de huidige spelregels van de EU niet voldoen. Dat vond overigens ook een meerderheid van de nee-stemmers in Frankrijk en Nederland. Alleen waren zij van mening dat de Grondwet geen overtuigend antwoord vormde op de tekortkomingen van de huidige EU.”

Nieuw verdrag
De uitdaging is duidelijk, aldus Buitenweg: “Er moet een nieuw verdrag komen dat de EU democratischer en selectiever maakt. Daarbij dienen de goede elementen uit de Grondwet behouden te blijven. De opvatting ‘Nee is Nice’, die met name door de VVD wordt uitgedragen, vormt een totale miskenning van de motieven van de nee-stemmers. De meesten van hen kozen niet voor het huidige Europa, maar voor een beter Europa. Datzelfde geldt overigens voor de ja-stemmers.”

Nieuw debat
Nederland moet nu bepalen wat zijn inzet zal zijn bij een nieuwe onderhandelingsronde. Daartoe zal eerst een brede maatschappelijke discussie worden gevoerd. Tweede Kamer en regering overleggen op dit moment over de vormgeving van dit debat. Buitenweg hoopt dat Den Haag in september al het startschot kan geven voor de discussie. “De rest van Europa verwacht van ons land dat het in juni volgend jaar duidelijk maakt hoe het verder wil. Er is dus geen tijd te verliezen.”

Actief
Politieke partijen moeten zich actief opstellen in het debat over de toekomst van Europa, vindt Buitenweg. “Het serieus nemen van de kiezer is niet alleen een kwestie van luisteren, maar ook van tegenspraak uitlokken. Partijen moeten met eigen voorstellen komen om te ontdekken wat voor Europees verdrag wél op de steun van een meerderheid van de Nederlandse burgers kan rekenen. GroenLinks is daar al mee begonnen en zal de komende maanden nieuwe stof voor discussie aandragen.”

 

Links
- dossier EU-Grondwet
- SP moet kleur bekennen inzake Europa (artikel 7 juli)
- U wilt toch ook geen Europese supermarkt (artikel 9 juni)