Nu de start van de Olympische spelen nadert, beknot de Chinese overheid de vrijheid van meningsuiting en vrije nieuwsgaring steeds meer. Onlangs werd de enige vrije Chineestalige televisiezender NTDTV onder druk van China door het Europese satellietbedrijf Eutelsat uit de lucht gehaald.

De belofte uit het Beijing Olympic Action Plan om "vrije en open Olympische Spelen" te organiseren, klinkt intussen steeds holler. De verwachting van het Internationale Olympisch Comité (IOC) dat de Spelen China als land opener zouden maken en de naleving van mensenrechten zouden verbeteren, is op zijn zachtst gezegd onrealistisch gebleken. De publieke beloften die hierover werden gedaan door de voorzitter van het organiserend comité BOCOG, dienden blijkbaar alleen om de Olympische hoofdprijs binnen te halen.

Dissidenten vogelvrij
Recent werden weer vele dissidenten zoals bijvoorbeeld Huang Qi, oprichter van de eerste Chinese website over mensenrechten, opgepakt, vervolgd of geïntimideerd. En sinds enkele weken wordt ook onafhankelijke en vrije nieuwsvoorziening helemaal onmogelijk gemaakt.

Uit de lucht
NTDTV, naar eigen zeggen de enige onafhankelijke en niet gecensureerde Chineestalige televisiezender (met hoofdkwartier in New York), die ook informatie over democratie en mensenrechten uitzendt, is sinds 16 juni uit de lucht. NTDTV heeft een contract met de Europese satellietaanbieder Eutelsat - ook betrokken bij de ontwikkeling van het Galileo-project - om hun programma's door te stralen naar Azië en dus ook China.

Economische belangen
Sinds 16 juni krijgt NTDTV via Chinese kijkers klachten over het feit dat de programma's niet meer te ontvangen zijn. De uitleg voor het verbreken van het signaal is een technisch defect. Volgens NTDTV is het geen toeval dat dit nu gebeurt, enkele weken voor de Olympische Spelen.

Een woordvoerder van NTDTV verklaart: "We hebben vernomen dat de stopzetting een persoonlijke beslissing is van de voorzitter van Eutelsat om grote contracten binnen te halen onder druk van het Chinese regime."

Geschiedenis herhaalt zich
In 2005 speelde een vergelijkbare kwestie. Ook toen dreigde Eutelsat het doorstralen van NTDTV te staken, op verzoek van de Chinese autoriteiten. Onder grote druk vanuit onder meer het Europese Parlement kwam Eutelsat hierop terug.

Europarlementsleden Bart Staes (Groen!) en Joost Lagendijk (GroenLinks) willen dat China zijn beloften over openheid uit de aanloop naar de Olympische Spelen nakomt. China kan zijn goede wil tonen door er toe bij te dragen dat de uitzendingen van NTDTV hervat worden. Beiden ondertekenden een petitie die aan Eutelsat in Parijs wordt aangeboden. Van de Franse regering die op 1 juli het EU-voorzitterschap overnamen hoeft niet veel verwacht te worden.

Sarkozy schijnheilig
Dany Cohn-Bendit, fractievoorzitter van de Groenen in het Europees Parlement, noemde het tijdens een persconferentie "een schandaal" dat de Franse president Nicolas Sarkozy de openingsceremonie van de Spelen bij gaat wonen. "Hij deed alsof zijn deelname zou afhangen van een verbetering van de situatie op het vlak van de mensenrechten, en de gesprekken tussen de Chinese autoriteiten en de Tibetaanse leiders. Er is echter geen enkele vooruitgang geboekt. Integendeel, de Chinezen hebben een dreigement geuit aan het adres van de Tibetanen om geen problemen te veroorzaken tijdens de Olympische Spelen. En de politieke gevangenen zitten nog steeds vast."

Volgens Cohn-Bendit toont Sarkozy – die deze week zijn prioriteiten voor het Franse EU-voorzitterschap ontvouwde in het parlement – nu aan dat hij zijn engagement ten aanzien van de mensenrechten minder zwaar weegt dan het "verkopen van nucleaire centrales en Airbussen".

Zie ook: