GroenLinks is bezorgd over de gevolgen van ACTA, het anti-namaakverdrag waar de Europese Unie, de Verenigde Staten en een aantal andere landen over onderhandelen. Woensdag debatteerde het Europees Parlement met eurocommissaris Karel de Gucht (handel) over het verdrag. Hij heeft de zorgen van GroenLinks niet kunnen wegnemen. De bescherming van intellectuele eigendomsrechten dreigt nog steeds ten koste te gaan van burgerrechten en consumentenbelangen. In een schriftelijke verklaring heeft het Europees Parlement vastgelegd dat deze grondrechten niet mogen worden aangetast in het ACTA-verdrag.

Niet over auteursrecht

Het Europees Parlement heeft in maart gesteld dat ACTA alleen mag gaan over de bescherming van merknamen en geografische aanduidingen en niet over auteursrecht en octrooien. De Europese Commissie en de nationale regeringen hebben deze wens van het Parlement simpelweg genegeerd, constateert GroenLinks-Europarlementariër Judith Sargentini. "Daardoor bevat ACTA nu een problematisch internethoofdstuk."

Private internetpolitie

De meest aanstootgevende bepaling over aansprakelijkheid van internetproviders voor auteursrechtinbreuken van hun internetgebruikers is uit de laatste concept-tekst van ACTA, maar het gevaar bestaat nog steeds dat providers onder druk worden gezet om het internetverkeer van gebruikers te gaan filteren. "Zo worden ze soort private politie voor de entertainmentindustrie”, waarschuwt Sargentini.

Ze wijst erop dat de Britse provider Virgin is bij wijze van experiment al is begonnen met Deep Packet Inspection (DPI), het scannen van al het internetverkeer, om schendingen van auteursrecht op te sporen. Filters tegen filesharing worden bovendien besproken in de dialoog die de Europese Commissie voert met internetproviders en de entertainmentindustrie. “Hier dreigt een forse aantasting van de privacy. Die kant moeten we niet op.”

Geheime besprekingen

Tot ergernis van het Europarlement zijn de onderhandelingsteksten nog steeds geheim. “We zijn afhankelijk van gelekte documenten. Dat is een aanfluiting voor de democratie,” vindt Sargentini.

Het Europees Parlement neemt deze week geen resolutie aan over ACTA. Wel heeft een meerderheid van de Europarlementariërs een schriftelijke verklaring ondertekend, die duidelijke eisen stelt aan het eindresultaat van de onderhandelingen. Zo eist het Europarlement dat grondrechten als de vrijheid van meningsuiting en het recht op privacy niet worden aangetast. Sargentini: “Met deze verklaring verplichten de europarlementariërs zich ertoe om ACTA uiterst kritisch te beoordelen, wanneer hun instemming wordt gevraagd met de definitieve tekst.”

Of ACTA daadwerkelijk tot stand komt, eind deze maand in Tokio, is overigens nog de vraag. De Gucht wierp in het debat de vraag op of het spel de knikkers nog wel waard is, gezien de vele slappe compromissen die in de tekst zouden staan. "Ik wil de eurocommissaris aanmoedigen om die vraag ook te stellen aan zijn onderhandelingspartners en aan de Europese regeringen", aldus Sargentini.