Het Europees Parlement en nationale parlementen moeten mee-onderhandelen over een eventuele verdragswijziging, stelt GroenLinks in reactie op het nieuws van donderdagnacht dat de Europese regeringsleiders het EU-verdrag 'snel' willen aanpassen. Ook als het gaat om sancties voor eurozondaars of de jaarlijkse begroting van de Europese Unie geldt: het Europees Parlement beslist mee. “De Europese regeringsleiders moeten niet denken dat hun wil wet is”, zegt Judith Sargentini, delegatieleider van GroenLinks in het Europees Parlement.

Niet achter gesloten deuren

“Het lijkt wel alsof de regeringsleiders niet in de gaten hebben dat het Verdrag van Lissabon de Europese Unie heeft veranderd”, constateert Sargentini. “Ze willen alles bedisselen achter de gesloten deuren van het hoofdkwartier van de Europese Raad van regeringsleiders, maar die dagen zijn voorbij. Het Europarlement beslist mee, in alle openheid.”

Stabiele munt

Dat geldt ook voor de aanscherping van de afspraken die de euro als een stabiele munt moet garanderen, onderstreept Sargentini’s collega Bas Eickhout. Hij vindt het goed dat het toezicht op de begrotingen van de nationale regeringen wordt uitgebreid naar staatsschuld, concurrentievermogen en handelsbalans. “Maar het is een slechte zaak dat de voorstellen van de Europese Commissie, na een Frans-Duitse deal, zijn afgezwakt waar het om sancties gaat. Het Europees Parlement heeft hier medebeslissingsrecht, en dat wil ik ten volle gebruiken om een geloofwaardig strafmechanisme af te dwingen. Daar wordt de euro sterker van.”

Verdragswijziging

De eurozone heeft ook een permanent crisismechanisme nodig, met een noodfonds en een schuldsaneringsprocedure voor landen die bezwijken onder hun financieringslast. Maar het Verdrag van Lissabon is duidelijk: een verdragswijziging, hoe beperkt ook, die de bevoegdheden van de Europese Unie raakt kan niet zonder het Europees Parlement én de nationale parlementen worden doorgedrukt.

Conventie light

In het Verdrag van Lissabon staat dat er bij zo'n verdragswijziging een Conventie bij elkaar geroepen moet worden van Europese en nationale politici. Daar kunnen de Europese regeringsleiders niet zomaar omheen. “Bij een verdragsherziening light, zoals dit voorstel, past ook een conventie light”, stelt Sargentini. “Als de Europese Raad van regeringsleiders dat meteen zou hebben ingezien zouden we al weer twee maanden tijdwinst hebben geboekt. Maar in plaats daarvan zadelen ze de president van de Raad, Herman van Rompuy, op met de onmogelijke opdracht om de nationale parlementen en het Europees Parlement te omzeilen."