De drie politieke dossiers van dit moment op de klimaattop in Durban zijn: (1) Het Green Climate Fund. Geld voor ontwikkelingslanden om zich te wapenen tegen klimaatverandering. (2) De routekaart (Roadmap) naar een wereldwijd klimaatakkoord en daaraan gekoppeld (3) de verlenging van het Kyoto-protocol. We bespreken ze in dit artikel.

1. Green Climate Fund

De tekst voor het Green Climate Fund zal waarschijnlijk afgetikt worden. Dit betekent dat het klimaatfonds opgetuigd wordt zodat later uit dit fonds klimaathulp aan ontwikkelingslanden gegeven kan worden.  Naar het schijnt zijn alleen de Verenigde Staten de grote dwarsligger. Maar helaas blijft het klimaatfonds nog even een lege huls. Het is namelijk niet duidelijk waar de klimaatfinanciering op lange termijn vandaan zal komen. Eerder werd nagedacht over een heffing op de brandstoffen van scheepvaart bijvoorbeeld.

2. Routekaart naar wereldwijd klimaatakkoord

In de huidige routekaart (tekst) wordt voorgesteld dat er in 2015 een bindend klimaatakkoord moet zijn aangenomen. Daarnaast moet er een proces gestart worden om de ambities op klimaatbeleid te verhogen op basis van de nieuwe wetenschappelijke bevindingen van het VN-klimaatpanel. Dat is een positieve ontwikkeling. De wetenschap hoort de basis te zijn voor het bepalen van klimaatbeleid.

Het lijkt erop dat grote vervuilers zoals de VS, China en India een dergelijke routekaart kunnen accepteren. De ontwikkelingslanden echter, die als eerste te maken krijgen met de effecten van klimaatverandering, zullen de routekaart blokkeren als de Europese Unie niet instemt met een vervolg op een tweede Kyoto periode.

3. Kyoto-protocol

Het enige bestaande klimaatakkoord, het Kyoto-protocol, bevat doelstellingen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen, maar loopt eind 2012 af. Probleem van het Kyoto-rotocol is dat grote vervuilers zoals de VS en China er niet onder vallen. Andere landen zoals Japan, Canada en Rusland hebben aangegeven niet door te willen gaan met Kyoto.

Probleem met de huidige tekst voor een tweede Kyoto-periode is dat het te vrijblijvend is; er worden namelijk geen voorstellen gedaan om het huidige Kyoto-protocol bij te werken met nieuwe doelstellingen. Er wordt “kennis genomen van” de voorgestelde amendementen in plaats van deze amendementen aan te nemen.

Australië en Nieuw-Zeeland willen dit laatste niet, ook al zullen ze sowieso geen bindende doelstellingen onder een Kyoto-2 accepteren. Maar eigenlijk is het grote probleem dat de Europese Unie niet klaar is om een tweede Kyoto-periode te ratificeren. De Polen zijn hieraan schuldig. Zij willen hun surplus aan AAUs  (hot air, het overschot aan emissierechten van de nieuwe EU-lidstaten als gevolg van de economische crisis na de val van de Muur) meenemen naar een tweede Kyoto-periode. Dit overschot is voor de Polen een inkomstenbron, omdat ze deze extra emissierechten kunnen verkopen. Ze willen  gecompenseerd worden voor het wegnemen van deze inkomstenbron.

Andere Europese landen waaronder Denemarken en Duitsland willen echter dat de milieu-integriteit bewaard blijft. Deze interne EU-kwestie is nog niet uitonderhandeld en tot die tijd is het de vraag of Europa een Kyoto-2 kan aannemen. Dit zou ernstig zijn, omdat de onderhandelingen hierop kunnen stuklopen. Liever dat we een Kyoto-2 aannemen en de regels later uitonderhandeld worden, dan dat we geen Kyoto-2 aannemen en er ook geen routekaart naar een wereldwijd klimaatakkoord is.

Lees het laatste nieuws over de klimaattop in Durban in ons dossier Klimaat.