Voorafgaand aan het debat in de Tweede Kamer over de plannen om de afdelingen verloskunde in een twintigtal regioziekenhuizen op te heffen, had Linda Voortman een groep verloskundigen en aanstaande ouders uitgenodigd om te praten over wat dit voor hun regio betekent, welke problemen en risico's dit creëert en wat eventueel de oplossingen kunnen zijn.

Linda Voortman ontving zo'n 25 aanstaande ouders en verloskundigen. Ze wilde van hen, de mensen om wie het gaat, weten wat er wat hen betreft echt ingebracht moest worden in het debat over de plannen om de afdelingen verloskunde in een twintigtal regioziekenhuizen op te heffen.

Langere aanrijtijden

De verpleegkundigen en aanstaande ouders maken zich grote zorgen over de langere aanrijtijden die zwangere vrouwen in de toekomst moeten afleggen om bij een ziekenhuis te komen. Aanrijtijden van meer dan 20 minuten brengen extra risico's mee voor moeder en kind. "Verhoogde mortaliteit en morbiditeit, meer ziekte en sterfte dus."

Bovendien: "20 minuten met weeën in de auto is al vreselijk. Echt heel zwaar, het geeft veel stress. En dan zou een vrouw nu nog langer in een auto of ambulance moeten liggen. "

Ze verwachten dat na sluiting van de ongeveer 20 afdelingen verloskunde in het land, mensen in regio's als rond Meppel en Dokkum het vanwege de tijd en de afstand niet gaan redden om op tijd in het ziekenhuis te komen.

"Die gaan, onvrijwillig, thuis bevallen. Met alle risico's van dien."

Niet alleen de regio, ook de steden

Maar niet alleen de regio's worden getroffen, ook de grote steden. In Amsterdam bijvoorbeeld, gaat het aantal verloskundige afdelingen van 7 naar  4. Daarbij wordt gekeken naar de geografische afstanden. Eén van de afdelingen die verdwijnt, staat in een achterstandswijk, met veel illegalen en onverzekerden.

"Dan kan je zeggen, de afstand is maar 2 kilometer, maar het is wel 2 kilometer door de Coentunnel, waar altijd file staat."

Hogere kosten

De aanstaande ouders en verloskundigen verwachten geen kostenbesparing in de zorg als het aantal ziekenhuis waar acute verloskunde kan plaatsvinden wordt teruggebracht, maar juist hogere kosten.

Er zullen bijvoorbeeld meer ambulances moeten worden ingezet. Maar in een ambulance kan aan problemen bij een bevalling vrijwel niets gedaan worden.

En kleinere ziekenhuizen doen het beter.  Er is meer contact tussen verloskundigen en gynacologen in kleinere ziekenhuizen, daardoor meer vertrouwen en minder overdracht, waardoor er minder fouten gemaakt worden.

Juist bevallingen en spoedzorg moeten wat de ouders en verloskundigen betreft, dichtbij huis worden aangeboden.

Thuis bevallen

De aanstaande ouders en verloskundigen met wie Linda Voortman sprak, benadrukken het belang van de mogelijkheid om thuis te kunnen bevallen.

"Thuisbevallen is in Nederland veilig om dat de randvoorwaarden goed waren. Veilig vanwege de lage aanrijtijden bijvoorbeeld.  Gaan er overal ziekenhuizen sluiten, dan is het niet meer veilig om voor een bevalling thuis te kiezen."

Thuisbevallingen zijn in veel gevallen beter, voor zowel moeder als kind, zeggen enkele van de verloskundigen. De hormoonhuishouding is veel beter bij thuisbevallingen doordat er veel minder stress is. In het ziekenhuis wordt meer ingegrepen met bijvoorbeeld pijnbestrijding.

"Thuisbevallingen geeft gezondere vrouwen, gezondere kinderen en een gezondere maatschappij."

Bestuurders en verzekeraars

De minister laat het over aan bestuurders en verzekeraars. Maar in dat overleg is de positie van de cliënten en de verloskundigen zwak. Volgens hen denken de zorgverzekeraars vooral aan de kosten. En een aanzienlijk deel van de gynacologen wil eigenlijk helemaal af van de thuisbevallingen. "Als de thuisbevallingen verdwijnen, krijg je ze nooit meer terug. Dat zie je in het buitenland, waar juist geprobeerd wordt ze weer in te voeren."

De verloskundingen, die de eerste lijns zorg leveren, willen een gelijkwaardiger positie in het overleg. "Wij leveren 80 procent van de zorg, we zijn heel goed en we zijn heel goedkoop."

Alle modellen doorrekenen

De minister zou eigenlijk eerst een doorrekening van alle modellen met alle kostenplaatjes moeten maken, concludeert Linda Voortman. "Eerst de feiten op tafel, voor je een beslissing neemt."

Minister Schipper mag zich niet neerleggen bij de plannen van ziekenhuizen, maar zij moet er juist op aandringen dat in deze regio gezocht wordt naar oplossingen om goede zorg zo dicht bij mogelijk te regelen.

En zich bij de besluitname niet verschuilen achter bestuurders en verzekeraars, maar ook de eerste lijn zorg, de verloskundigen moet erbij betrekken.

• Bevallen moet in eigen buurt kunnen

• Tweede Kamerlid Linda Voortman sprak de actievoerders toe

• Meer over de actie van het KNOV