Giften aan alle politieke partijen en bewegingen moeten uit oogpunt van een zuiver politiek proces openbaar gemaakt worden. GroenLinks-Kamerlid Wijnand Duyvendak heeft daartoe vandaag een initiatiefwet gepresenteerd. De wet schrijft voor dat alle giften boven de 1000 euro aan Kamerleden en politieke partijen, bewegingen en BV's openbaar moeten worden gemaakt. Giften boven de 15000 euro mogen niet worden aanvaard. Op overtreding van de regels komt een boete te staan.
Voor politieke partijen gelden op dit moment transparantieregels voor de giften die zij ontvangen. Giften van bedrijven en instellingen boven 4500 euro dienen nu openbaar te worden gemaakt. Voor Kamerleden zonder een volwaardige politieke partij gelden deze regels niet. Dat speelde destijds bij de LPF, toen de kamerfractie aangaf niet langer meer tot de partij te willen behoren. Nu is dat aan de orde bij Kamerleden die zich verbinden aan de beweging Trots op Nederland en de Partij voor de Vrijheid (een partij met maar één lid). GroenLinks vindt dat voor alle gekozen parlementariërs en partijen dezelfde regels moeten gelden. Gelijke monniken, gelijke kappen voor alle gekozen politici. Transparantie over giften voorkomt dat Nederland verwordt tot een lobbydemocratie. Het mag niet zo zijn dat personen of bedrijven invloed proberen te kopen, de besluitvorming in het parlement op oneigenlijke wijze beïnvloeden of kamerleden in de verleiding brengen om hun belofte of eed te schenden.
Met het College Bescherming Persoonsgegevens is GroenLinks van mening dat het waarborgen van de integriteit van politieke partijen, het tegengaan van ongewenste belangenverstrengeling en het bevorderen van de zuiverheid van het politieke proces beschouwd kunnen worden als zwaarwegende algemene belangen. Dit rechtvaardigt volgens ons het publiek maken van donatiegegevens.
Het kabinet heeft meerdere keren aangekondigd met wetgeving te komen. De oud ministers van Binnenlandse Zaken Klaas de Vries, zijn opvolger Johan Remkes en zittend minister Guusje ter Horst kondigden allen al eens aan om "binnen enkele maanden" een nieuwe wet naar de Kamer te sturen. Geen van hen is daar tot nu toe in geslaagd. GroenLinks is het wachten beu en heeft daarom zelf het initiatief genomen om bestaande regels aan te scherpen. Vandaag presenteert Wijnand Duyvendak een voorontwerp van wet. Hij zal deze voor advies en commentaar sturen naar alle betrokken partijen, organisaties en belangrijke deskundigen. In het voorjaar kan de wet dan voor advies naar de Raad van State. Als de Kamer een beetje doorwerkt, kan de wet voor het einde van dit jaar worden vastgesteld. Ruim op tijd voor de eerstvolgende verkiezingen, zelfs als het kabinet vroegtijdig valt.
Wijnand Duyvendak