Het Europees Parlement sprak zich woensdag op initiatief van de Groenen uit voor een volwaardige reddingsmissie op de Middellandse Zee. Daarmee geeft het Europarlement een sterk signaal af aan de Europese regeringsleiders. Die vonden het tijdens hun spoed-eurotop afgelopen week genoeg om de huidige grensbewakingsmissie te versterken.

GroenLinks-Europarlementariër Judith Sargentini wees tijdens een persconferentie met de titel #silenceisnotenough woensdagochtend nogmaals op de verschillen tussen een reddingsmissie en de huidige grensbewakingsmissie van Frontex: “Als we onze aandacht en middelen niet verleggen naar de plekken waar vluchtelingen verdrinken, dan blijven we deze drama's zien. En dan blijven ook de minuten stilte voor de slachtoffers voortduren.”

Sargentini is tevreden dat de meeste partijen in het Europees Parlement steun geven aan een nieuwe Europese missie die actief op zoek gaat naar vluchtelingen die op volle zee in problemen zijn en ervoor zorgt dat ze gered worden.

Tegelijkertijd pleiten de Europese Groenen ervoor om het complete asielbeleid op de schop te nemen, daarin hoort een eerlijke systeem om asielzoekers te verdelen over alle EU-landen en een manier voor vluchtelingen om Europees asiel aan te vragen buiten Europa.

Sargentini: “Veel van de bootvluchtelingen hebben recht op een status in de EU, dus waarom regelen we dan niet dat zij die status vooraf krijgen en daardoor niet onnodige risico’s hoeven te nemen om Europa te bereiken?”

Extra eurotop over bootvluchtelingen

Afgelopen week kwamen de Europese regeringsleiders bijeen voor een special ingelaste eurotop over de vluchtelingendrama's in de Middellandse Zee. Het resultaat was mager:

  • De EU-landen investeren in betere grensbewaking in plaats van het redden van mensenlevens
  • Ze militariseren het probleem door op Libisch grondgebied boten te gaan vernietigen
  • De EU-landen leveren geen grotere bijdrage aan het hervestigen van de allerzwakste vluchtelingen uit vluchtelingenkampen in de buurlanden van Syrië

Sargentini: “Het is tijd dat we als Europa onze verantwoordelijkheid nemen en recht doen aan onze Europese waarden van solidariteit, respect voor mensenrechten en waardigheid voor ons allen.” Daarom eist Sargentini in het Europarlement dat de Europese Commissie en de EU-landen daadkrachtiger optreden om vluchtelingen op zee te redden. “Het geld is er, maar de regeringsleiders weigeren reddingsacties in een groter gebied te doen.”

Plan Europese Groenen

Sargentini presenteerde dinsdagochtend samen met andere Groene Europarlementariërs een eigen plan (pdf) om de vluchtelingen- en migratiecrisis aan te pakken. Daarin zijn vier punten belangrijk:

  1. Op de eerste plaats moet er een Europese humanitaire missie komen die vluchtelingen op de Middellandse Zee redt. De huidige operatie van grensbewakingsagentschap Frontex heeft weliswaar meer geld gekregen van de EU-landen, maar haar mandaat en patrouilleringsgebied blijft beperkt. Sargentini: “De recente scheepsrampen vonden plaats buiten het patrouilleringsgebied van Frontex. Wanneer de reddingsbrigade van Den Helder alleen maar rond Den Helder op zoek gaat naar mensen in nood, dan kun je ze wel drie keer zoveel geld geven, maar dan heb je er nog steeds niks aan als je boot bij Texel omslaat. De onwil om verder te kijken dan de stranden van Europa is werkelijk stuitend.”
  2. Op de tweede plaats moeten EU-landen meer vluchtelingen hervestigen en verplaatsen: Van de 3,9 miljoen Syrische vluchtelingen die in het buitenland worden opgevangen, nemen EU-landen slechts 37.000 vluchtelingen op. Dertien landen nemen helemaal geen extra vluchtelingen op. Sargentini: “Bindende afspraken om schrijnende gevallen uit vluchtelingenkampen op te vangen in alle lidstaten van de Europese Unie is wat mij betreft de logische richting.”
  3. Verder moet het Europees asielbeleid flink aangepakt worden. Dit betekent ook dat er een alternatief moet komen voor het huidige Dublinsysteem dat niet werkt; er moet een eerlijke verdeelsleutel tussen de EU-landen koment met keuzevrijheid voor vluchtelingen. Bovendien moet geïnvesteerd worden in mechanismen waarmee migranten op een veilige en legale manier naar Europa kunnen komen, zoals studievisums en humanitaire visums.
  4. Tot slot stappen mensen op de boot omdat ze geen perspectief zien in het land waar ze vandaan komen; ze ontvluchten oorlog en armoede. De redenen waarom migranten voor deze gevaarlijke route kiezen, moeten worden aangepakt.

De Europese Commissie komt op woensdag 13 mei met haar agenda over vluchtelingen en migratie. Hopelijk brengt die concrete, effectieve, daadkrachtige en bindende stappen en verplichtingen met zich mee.