GroenLinks vind het onbegrijpelijk dat een kamermeerderheid zich heeft verzet tegen een debat met de minister-president over de meest recente ontwikkelingen rond Afghanistan, terwijl daar aanleiding toe is. Pas na de behandeling van de begroting van Buitenlandse Zaken zei Kok over de clusterbommen: “verantwoord en binnen de kaders van wat is afgesproken”. Dat baseert hij op vertrouwelijke informatie waarover bij ons vragen leven. Daarnaast is zondag op een ‘halve’ EU-top gesproken over de verhouding tussen de militaire actie en de humanitaire situatie.

In het debat had GroenLinks de aanscherping van haar standpunt, waar dinsdag j.l. toe is besloten, willen bespreken met het kabinet. Het gaat dan om de afkeuring van bombardementen op de steden waar de Taliban & Al Qa’ida strijders zich deels lijken te verschansen. Door gebruik te maken van een menselijk schild leiden bombarde-menten tot een sterk verhoogde kans op burgerslachtoffers hetgeen niet acceptabel is en ook niet overeenkomt met de eerder geformuleerde criteria betreffende de proportionaliteit. Of bombardementen in steden nog vaak voorkomen zou één van de vragen zijn. Daarnaast hadden wij vanuit onze veroordeling van het gebruik van clusterbommen willen weten waarom het kabinet nu is gerustgesteld over de inzet van dit door vele NGO’s bekritiseerde wapen en of de Kamer (vertrouwelijk) inzicht kan krijgen in de informatie van de VS.

Bombardementen op de frontlinie van Taliban zijn nog wel acceptabel om de gestelde doelen te realiseren en een humanitair bruggenhoofd rond de stad Mazar-e-Sharif te realiseren. Het is een absolute prioriteit om door middel van een veilige corridor naar de noordelijk gelegen landen (zoals Oezbekistan) op grote schaal humanitaire hulp te gaan leveren.

Hele en halve Europese toppen hebben meermalen hun ondubbelzinnige steun aan de VS uitgesproken. Wat GroenLinks betreft wordt er op korte termijn een extra Europese raad belegd waarin de humanitaire situatie in Afghanistan centraal staat.

Daarin kan gesproken worden over:

- concrete initiatieven om de militaire acties af te stemmen op de noodzakelijke humanitaire hulpverlening;

- het voorstel Chirac voor een snelle VN-hulpconferentie over Afghanistan;

- resultaten van gesprekken van Europese leiders en president Bush deze week;

- onderzoek naar mogelijke nieuwe politieke initiatieven vóór de Ramadan;

- het politieke bestuur in Mazar-e-Sharif na de herovering.

Farah Karimi zal trachten deze punten morgen in te brengen tijdens een algemeen overleg ter voorbereiding op de vergadering van de Algemene Raad.

Dat de bevolking in Afghanistan al jaren lijdt (voor en tijdens Taliban) mag de ogen niet doen sluiten voor de verdere verslechteringen na 7 oktober j.l. Dat vraagt van solidaire en rijke bondgenoten concrete en snelle actie. Het zou immers geen actie tegen de Afghanen zijn!

Paul Rosenmöller

Farah Karimi

Den Haag, 7 november 2001