Grote partijen in dit land werpen zich op als dé kampioen crimefighter. Terwijl onder hun verantwoordelijkheid het aantal repressieve wetten toenam, maar resultaten uitbleven. Het is hard, maar niet smart. GroenLinks wil een nieuw evenwicht tussen repressie en aanpak van de oorzaken: niet hard on crime maar smart on crime.
Fragmenten uit de toespraak van Paul Rosenmöller op verkiezingstournee in Almere (in Al Novum, PJ Oudweg 1), d.d. 20 februari 2002, 13.30 uur
Veiligheid is te belangrijk voor holle verkiezingsretoriek
GroenLinks is smart on crime
Het is schaamteloos. De wijze waarop de grote partijen in dit land zich plotseling opwerpen als dé kampioen crimefighter. Niets is hen te dol. Zo, laat Balkenende zichzelf in de boeien slaan.Het is hard, harder, hardst als het gaat om het optreden van de overheid. Het is flink, flinker, flinkst als het gaat om strenger straffen. Laat ik duidelijk zijn. GroenLinks is niet hard on crime, niet soft on crime, maar smart on crime. Al 12 jaar lang. Jaren waarin het CDA, de VVD en de PvdA - 4, 8 en 12 jaar lang - aan de macht waren. Jaren waarin het aantal repressieve wetten toenam, maar resultaten uitbleven. Jaren waarin het politiebudget steeg, maar het ongenoegen groeide. Nu is men er weer als de kippen bij om de kiezer naar de mond te praten. Het is echter alleen maar meer van hetzelfde. Het is hard, maar niet smart.
Wie smart on crime is, weet wel beter. Het strafrecht is geen panacee.
Wie, zoals Paars, bezuinigd heeft op het gevangeniswezen én onvoldoende investeerde in rechtelijke macht en rechtsbijstand, heeft zelf foute keuzes gemaakt. Neem nu de PvdA. De nieuwe Melkertformule tegen draaideurcriminele werkt op de lachspieren. Bij iedere nieuwe daad de straf met een derde omhoog. Het is vooral een formule voor een heel, héél groot cellentekort. Dat er door paarse bezuinigingen nu al geen gevangenispersoneel te vinden is wordt eveneens verzwegen. Melkert is niet alleen hard, maar ook hol. Veiligheid is te belangrijk voor verkiezingsretoriek. Ook op dit terrein staat GroenLinks voor een nieuw evenwicht. Wij willen een betere balans tussen repressie en aanpak van de oorzaken. Het hypocriete drugsbeleid moet op de helling.
Legalisering van softdrugs en onder medisch toezicht verstrekken van harddrugs zal misdaadcijfers fors omlaag brengen. Dat creëert ook ruimte voor politie, justitie, rechtelijke macht en gevangeniswezen om andere criminaliteit effectief te bestrijden. Dan nog zal er een harde kern van draaideurcriminelen over zijn. Ook hier moet het gaan om effectief beleid; niet om stoere taal. Het harder straffen van deze groep heeft alleen zin als er tegelijkertijd geïnvesteerd wordt in flankerend beleid. Wie deze daders uit de misdaadspiraal wil halen, moet tijdens de detentie én daarna veel krachtiger inzetten op reclassering. Wat ons betreft ook onder meer dwang. GroenLinks wil het automatisch vrijlaten na het uitzitten van tweederde van de straf afschaffen. Daarvoor in de plaats komt een systeem waarin voorwaarden gesteld worden aan strafreductie.
Dan kan het gaan om de plicht tot het volgen van een opleiding, het aanvaarden van werk of het ondergaan van een behandeling. Wie daders niet dwingt actief mee te werken aan een alternatief, roept nieuwe, langere, celstraffen over zich af.
Het lik op stuk beleid moet ook verbeterd worden. Dat vereist vooral een sneller optreden van het openbaar ministerie. De 500 officieren van justitie in dit land zijn te zwaar belast. GroenLinks pleit er voor om in relatief eenvoudige strafzaken voortaan parketfunctionarissen de bevoegdheid te geven om namens de officier van justitie het woord te voeren. Deze assistent officieren moeten ook een zelfstandige bevoegdheid krijgen om de strafeis te formuleren. Dat vermindert de druk en dan kan sneller en zekerder worden gestraft. Ook dit is een voorbeeld van een slimmere aanpak van het veiligheidsbeleid.