Dat Palestijnen in Israël gediscrimineerd worden is bekend, maar dat Israëliërs uit de voormalige Sovjet-Unie daar ook mee te maken hebben, wist ik niet.
- Er wonen een miljoen Russischsprekenden in Israël en velen van hen stemmen op Avigdor Lieberman, een zeer rechte politicus, die in een – voor ons illegale – nederzetting woont. Veertig procent van deze 'Russen' stemt trouwens niet. Ze worden als jood niet voor vol aangezien.
- Ethiopische joden wonen nu zo'n dertig jaar in Israël. Ze zijn zwart, dus je haalt ze er zo uit. En inderdaad, in de Knesset en op het vliegveld, zie ik veel zwarte mannen met keppeltjes de schoonmaakkarretjes duwen. Om te bewijzen dat ze ook echte joden zijn, zijn ze scherp in de leer en stemmen ze stevig rechts. Afgelopen mei demonstreerden enkele duizenden Ethiopische joden in Tel Aviv tegen discriminerend optreden van de politie. Ze werden door dezelfde politie stevig aangepakt; er vielen tientallen gewonden.
- Ook de Mizrachi, joden van uit Noord-Afrika of het Midden-Oosten, voelen zich minderwaardig behandeld door de heersende politieke klasse, de joden van Azkenatische – Oost-Europese – afkomst.
- En dan zijn er tenslotte nog Israëliërs van Arbabische afkomst, zij maken zo'n twintig procent van de Israëlische bevolking uit, en dan tel ik de Westelijke Jordaanoever en de Gagastrook niet mee.
De joden van Russische en Ethiopische afkomst wilden zich lang niet met de Arabieren inlaten, zij zijn immers op uitnodiging naar Israël gekomen. Maar langzaam groeit er een bewustzijn dat alle minderheidsgroepen last hebben van dezelfde uitsluitende cultuur en dat ze beter de handen in een kunnen slaan.
Ik moest denken aan het bekende gedicht van Martin Niemöller:
Toen de nazi's de communisten arresteerden, heb ik gezwegen;
ik was immers geen communist.
Toen ze de sociaaldemocraten gevangenzetten, heb ik gezwegen;
ik was immers geen sociaaldemocraat.
Toen ze de vakbondsleden kwamen halen, heb ik niet geprotesteerd;
ik was immers geen vakbondslid.
Toen ze de Joden opsloten, heb ik niet geprotesteerd;
ik was immers geen Jood.
Toen ze mij kwamen halen
was er niemand meer, die nog protesteren kon.
Ja, zei de Arabier aan de eettafel, en dat is nu precies wat we voor willen zijn. We moeten de samenleving socialer maken, inclusiever. Daarvoor hebben we een andere Knesset nodig. De ultrarechtse regering van Benjamin Netanyahu heeft een steun van 61 tegen 59 zetels in de Knesset. Daarom kunnen we vredesonderhandelingen dus wel in de ijskast zetten. En daarmee wordt de rechtspositie van minderheden, dus ook die Palestijnen die na de Naqba hun Israëlisch burgerschap wisten te behouden, en stemrecht hebben, niet verbeterd. Centrumlinkse partijen willen wel werken aan burgerrechten en een twee-staten-oplossing. Het is dus zaak de Kennest naar links te trekken. Dat kan door de Israëlische minderheden te helpen emanciperen of überhaupt te laten stemmen. Eindelijk een plan om de status quo te doorbreken. Ik werd na drie dagen Jeruzalem zo mies van de uitzichtloosheid.