Alleen door een strenger rijksbeleid zal de leefomgeving van mensen mooier, veiliger, schoner en aantrekkelijker worden. Het tegengaan van de verrommeling van Nederland moet hoofddoelstelling worden van de Vijfde Nota.

Alleen door een strenger rijksbeleid zal de leefomgeving van mensen mooier, veiliger, schoner en aantrekkelijker worden. Het tegengaan van de verrommeling van Nederland moet hoofddoelstelling worden van de Vijfde Nota. Daarom moeten gemeenten slimmer met de ruimte omgaan. GroenLinks wil de contrasten tussen stad en ommeland aanscherpen en het waardevolle landelijk gebied vrijwaren van verdere versnippering. Dat is het doel van de wijzigingsvoorstellen die GroenLinks maandag inbrengt bij het overleg over de Vijfde Nota Ruimtelijke Ordening.

Het kabinet reserveert in de Vijfde Nota té veel ruimte voor woningen, bedrijventerreinen en glastuinbouw. Minister Pronk rekent met onrealistische scenario’s voor een hoge groei van economie en bevolking. Hierdoor komen natuur, landschap en waterbeheer er bekaaid van af. Het is noodzakelijk om de broekriem van gemeentebestuurders wat strakker aan te trekken om de open ruimte te behouden en versterken. Alleen via deze ‘strakke rode contouren’ wordt slimmer gebruik van de ruimte maximaal gestimuleerd.

Om te zorgen dat Nederland ook in de toekomst een aantrekkelijk woon-, leef- en werkgebied is, zal GroenLinks maandag de volgende voorstellen indienen:

 De verstedelijkingsruimte voor gemeenten wordt ingeperkt: de rode contouren worden strak rondom de bestaande bebouwing getrokken. Pas als gemeenten ondubbelzinnig aantonen dat zij alle ruimte binnen de bebouwde kom intensief gebruiken, kan er worden uitgebreid in het landelijk gebied.

 Efficiënter gebruik van bedrijventerreinen wordt gestimuleerd. De ambitie van het kabinet, zo’n tien procent ‘verdichting’, is volstrekt onvoldoende en moet minimaal worden verdubbeld. Parkeerplaatsen horen onder de grond, en afzichtelijke loodsen in het open landschap worden voortaan verboden.

 De Nationale Landschappen worden in aantal en omvang uitgebreid. Het Rijk ziet erop toe dat waardevolle gebieden niet verder verrommelen. Hieraan hangt ook een prijskaartje: boeren die actief het landschap beheren, moeten hiervoor worden beloond. Knabbelen aan het Groene Hart, zoals het kabinet wil, krijgt van GroenLinks geen steun.

 Het landelijk gebied moet aantrekkelijker en toegankelijker worden gemaakt. Stedelingen krijgen meer en mooiere wandel-, fiets-, skate-, kano- en schaatsmogelijkheden in de directe woonomgeving.

 De glastuinbouw krijgt geen vrijbrief voor uitbreiding. GroenLinks wil in eerste instantie de Schiphol-locatie onderzoeken voor de herstructurering van het Westland. Het rijk stimuleert experimenten met meervoudig ruimtegebruik in de tuinbouwsector (ondergronds transport en kassen bovenop bestaande bedrijven).

 De openruimteheffing is een perfecte maatregel om het landschap te vrijwaren van ongewenste verstening. De groene ruimte krijgt hiermee een prijs en verdere ‘inbreiding’ wordt aangemoedigd. Het kabinet wordt gevraagd om snel een wettelijke regeling voor de openruimteheffing te maken.

Ineke van Gent

Den Haag, 22 maart 2002