Het Europees Hof van Justitie bepaalde woensdag dat de Europese Commissie de wet overtreedt omdat die nog steeds geen criteria voor hormoonverstorende stoffen heeft vastgesteld. Deze criteria hadden er al in 2013 moeten zijn. In de tussentijd zijn Europese burgers onverminderd blootgesteld aan ongeveer 700 chemische stoffen waarvan wetenschappelijk is vastgesteld dat ze voor een dalende vruchtbaarheid zorgen en kankerverwekkend zijn. Het feit dat de Europese Commissie het nalaat om deze verplichting na te komen kan niet losgezien worden van de TTIP-onderhandelingen.
Er zijn criteria nodig om te definiëren welke chemische stof wel of niet als hormoonverstorend geldt. GroenLinks strijdt al jaren voor het verbieden van deze stoffen die onder meer in bestrijdingsmiddelen, make-up en plastic te vinden zijn. Na twee jaar werk lagen de criteria klaar. Catherine Day, de machtige voormalig secretaris-generaal van de Europese Commissie, zwichtte echter onder de lobbydruk van de chemische industrie en de Verenigde Staten. Ze besloot extra onderzoek te laten doen om de wetgeving te vertragen. Twee jaar na het verstrijken van de deadline is dit onderzoek nog steeds gaande.
In 2014 was voor Zweden de maat vol. De Zweedse regering spande daarom een rechtszaak aan tegen de Europese Commissie, waar het Europees Parlement en de rest van de lidstaten zich later bij aansloten. Deze partijen zijn nu in het gelijk gesteld: de Europese Commissie is in overtreding en moet zo snel mogelijk consumenten gaan beschermen.
TTIP
Het uitstelgedrag van de Europese Commissie komt in een tijd waarin ze druk aan het onderhandelen zijn over een nieuw vrijhandelsverdrag met de Verenigde Staten. Onlangs lekte documenten uit waaruit blijkt hoe de Europese Commissie besloot om beleid rondom hormoonverstorende stoffen op de lange baan te schuiven om zo tegemoet te komen aan eisen van de VS. De Amerikanen zien de Europese criteria als een handelsbarrière die onacceptabel is in het licht van de TTIP-onderhandelingen. Deze zaak laat dan ook glashelder zien hoe TTIP tot een afzwakking van Europese standaarden kan leiden.
Betere regelgeving?
De huidige Europese Commissie heeft de mond vol van 'betere regelgeving'. In de praktijk betekent dit dat er eindeloze mogelijkheden zijn voor het bedrijfsleven om regelgeving vooraf en tijdens het wetgevende proces te vertragen door onderzoeken te vragen van de effecten van wetten (impact assessments). Daarbij ligt de nadruk veel meer op de effecten op regeldruk voor bedrijven en effecten op economische groei, dan op de minder makkelijk meetbare voordelen voor mens en milieu. Deze zaak is daar een perfect voorbeeld van. Hoognodige bescherming van de gezondheid van mensen werd onder druk van grote chemieconcerns onder het mom van 'meer onderzoek' steeds uitgesteld.
De critici die door critici geuite zorgen dat deze agenda voor 'betere regelgeving' enkel in het voordeel van grote multinationals werkt en ten koste gaan van milieu- en sociale bescherming, worden continu weggewuifd door de verantwoordelijke Eurocommissaris Frans Timmermans. Deze hofuitspraak zou een reden moeten zijn voor de Europese Commissie om deze agenda dan ook kritisch tegen het licht te houden.
Meer informatie over de link tussen hormoonverstorende stoffen en TTIP staat in een artikel van The Guardian: EU dropped pesticide laws due to US pressure over TTIP, documents reveal