Namens Groenlinks heb ik informateur Ruud Lubbers op het hart gedrukt dat er snel nieuwe verkiezingen moeten worden uitgeschreven; bij voorkeur op 1 november a.s. Voorts heb ik hem geadviseerd een substantieel aantal controversiële kwesties buiten een eventueel akkoord over een rompkabinet te laten vallen.
Uiteraard doel ik daarbij op het gevaar van grootscheepse lastenverlichtingen. Neem bijvoorbeeld de buitensporig grote verlaging van de winstbelasting voor het bedrijfsleven, die van Nederland bijkans een belastingparadijs maakt. Dergelijke verkiezingscadeaus kunnen, net als in de nadagen van Paars, tot gevaarlijke oververhitting van de economie leiden. Bovendien is het onzorgvuldig naar het (internationaal)bedrijfsleven toe; omdat er een grote kans bestaat dat het volgend meerderheidskabinet deze lastenverlichting zal (moeten) terugdraaien.
Er zijn echter nog veel meer onderwerpen die, om redenen van democratisch draagvlak én zorgvuldigheid, niet door een rompkabinet mogen worden afgehandeld. Denk aan omstreden wetsvoorstellen als de inburgeringswet, de mediawet, de pensioenwet & de splitsingswet. Of aan onzalige plannen, zoals de liberalisatie van de huren, een nieuwe snelweg door het Naardermeer, de privatisering van Schiphol, de JSF en de centralisatie van de zeggenschap over de politie. De kiezer dient hierover als eerste aan zet te komen. Deze kwesties lenen zich niet voor politieke achterkamerakkoorden op weg naar Balkenende III; het kabinet dat amper langer leeft dan een eendagsvlieg.
Ook is het onverstandig om een 'stand-inn-minister' de onderhandelingen met de Antillen te laten afronden. De Antillen zijn te vaak met te weinig respect door verschillende Nederlandse politici bejegend. Om onder tijdsdruk nieuwe staatskundige verhoudingen door te drukken is onverantwoord en werkt averechts.
Nu de kamervoorzitter bekend heeft gemaakt dat er vóórafgaand aan de verkiezingen er ook een verkiezingsreces zal zijn van 3 weken, ontbreekt het de Kamer ook letterlijk aan tijd om op al de genoemde onderwerpen haar taak als controleur volledig waar te maken.
Femke Halsema