Het kabinet Balkenende is onmachtig om grote kwesties te beslechten. Besluiten worden doorgeschoven naar een Schaduwmacht van politieke commissies. Dit jaar werden maar liefst 20 commissies ingesteld; meer dan ooit. De Commissie Arbeidsmarkt vormt de twijfelachtige ‘kroon op het werk’ van een premier zonder regie. De nieuwe Schaduwmacht Top-10 wordt aangevoerd door Loek Hermans.
Wijnand Duyvendak heeft de Top-10 samengesteld. Femke Halsema zal vanavond de nieuwe lijst overhandigen aan premier Balkenende in het spoeddebat over het Ontslagrecht.
In 2007 zijn meer politieke commissies ingesteld dan ooit. Het kabinet Balkenende IV heeft nu, in november 2007, al twintig commissies ingesteld. Dat is 80% meer dan het gemiddelde over de laatste 13 jaar. Waar het jaargemiddelde 11 commissies was, wordt dit dus bijna verdubbeld door Balkenende IV. De commissies van Balkenende c.s. zijn ook ‘zware’ commissies: heikele kwesties als het lerarentekort, filebestrijding en ontslagrecht moet worden opgelost door politieke zwaargewichten als Rinnooy Kan, Ruding en Hermans.
Precies een jaar na de Tweede Kamerverkiezingen van 2006 presenteert GroenLinks een nieuwe Schaduwmacht Top-10. Loek Hermans is de nieuwe nummer één in de Schaduwmacht. In de afgelopen anderhalf jaar zat hij vijf commissies voor, onder andere over de kilometerheffing en de Waddenzee. Hiermee is de voorzitter van MKB Nederland en oud VVD-minister de onbetwiste koploper met in totaal negen commissies. Zijn carrière in de Schaduwmacht begon in 1995 met een veelbesproken commissie die het kabinetsbesluit over de Betuwelijn voorkookte.
Sinds 2004 brengt GroenLinks jaarlijks de 'De Schaduwmacht' in beeld. Heikele onderwerpen, die door regering en coalitie niet in alle openheid konden worden opgelost, worden 'doorgeschoven' naar politieke adviescommissies. Deze week besloot het kabinet tot de instelling van een Commissie Arbeidsmarkt die een oplossing moet forceren in het conflict tussen PvdA, CDA en ChristenUnie over hervorming van het ontslagrecht. Deze commissie heeft de twijfelachtige eer om de voorlopige 'kroon op het werk' van dit kabinet te zijn, als het gaat om het afschuiven van politiek lastige onderwerpen.
GroenLinks vindt dat het aantal commissie moet worden teruggedrongen. Een zelfverzekerd kabinet dient immers terughoudend te zijn. Er moet een open voordracht van kandidaten komen. Zij moeten gehoord en benoemd kunnen worden door het parlement. De rekrutering moet veel meer buiten het 'old boys network' plaatsvinden.
De nieuwe Schaduwmacht Top-10 is hier te lezen.
Wijnand Duyvendak
Femke Halsema