Toetsen aan de rechten van het kind in de asielprocedure. Dat klinkt best abstract. Maar is heel concreet. Wat stellen we precies voor?
Op dit moment is het zo dat de belangen van kinderen in de asielprocedure nauwelijks of helemaal geen plaats krijgen. Kinderen die in Nederland asiel hebben aangevraagd moeten vaak jarenlang wachten tot ze duidelijkheid hebben. Ondertussen verhuizen ze van AZC naar AZC. Veel kinderen zijn bang om terug te keren naar hun land van herkomst en naar hun angsten wordt door de IND slecht geluisterd.
Dit terwijl kinderen vaak los van hun ouders redenen hebben waarom ze gevaar lopen. Zo is daar de zaak van het meisje uit Guinee, dat bij terugkeer bang is dat ze besneden wordt. De IND vindt dat ze geen risico loopt in Guinee, omdat haar moeder haar kan beschermen. Maar dan moet ze wel elke dag in angst leven. Denk aan een meisje dat in Afghanistan wordt uitgehuwelijkt of een jongen die bij terugkeer naar Somalië wordt gerekruteerd als kindsoldaat.
Wij vinden dat het belang van het kind zwaarder moet wegen in de asielprocedure. Kinderen die echt gevaar lopen in hun land van herkomst, moeten hier kunnen blijven. In de toets die we voorstellen wordt ‘weggestreept’ welk belang een gemiddeld kind bij verblijf in Nederland heeft, zodat de uitzonderlijke situaties overblijven.
De commissie die pas onderzoek heeft gedaan naar de lengte van procedures, deed precies deze aanbeveling: motiveer hoe het belang van kinderen is gewogen in de aanvraag en luister zoveel mogelijk naar het kind zelf.
En we doen nog een voorstel. Op dit moment zijn de wachttijden voor asielzoekers zo’n anderhalf jaar. Dit betekent dat het anderhalf jaar duurt voordat een asielzoekers wordt geïnterviewd door de IND. Daarna moet een rechter vaak nog naar een zaak kijken, en soms ook de Raad van State.
Deze lange wachttijd geldt ook voor kinderen. In al die jaren gaat een kind in Nederland naar school, maakt het vriendjes, gaat het naar voetbal. Wij zeggen: geef kinderen voorrang in de asielprocedure. Zodat ze niet jaren hoeven te wachten tot ze duidelijkheid hebben. Zodat we niet over een paar jaar weer een kinderpardon hebben. En omdat het beschermen van kinderen niet een gunst is, maar een recht.
Hoe nu verder?
Samen met PvdA, SP en PvdD hebben we een wetsvoorstel ingediend in de Tweede Kamer. Deze vier partijen hebben samen geen meerderheid in de Kamer. Daarom gaan we op zoek naar steun van partijen die ons wel aan een meerderheid kunnen helpen. Bij D66 en ChristenUnie maken we waarschijnlijk de meeste kans. Die partijen zeiden in een eerste reactie er ‘zeer serieus en welwillend naar te kijken’.
Daarna gaat de Tweede Kamer over de wet debatteren en stemmen. Als de wet door de Tweede Kamer wordt aangenomen, moet de Eerste Kamer hier ook nog naar kijken. Als de Eerste Kamer de wet ook heeft goedgekeurd, hebben we de rechten van kinderen in de asielprocedure beter geregeld.
Dit duurt misschien nog een paar jaar. Maar dat betekent niet dat we het niet moeten doen. Want we zetten vandaag een belangrijke eerste stap, zodat kinderen niet jarenlang met een donkere wolk boven hun hoofd hoeven te leven.
