Tijd voor nieuw realisme, tijd voor een nieuwe werkelijkheid

De coronacrisis laat ons nog elke dag zien hoe onzeker de toekomst soms is. Onze gezondheid blijkt kwetsbaar. Mensen verliezen hun baan. Ongelijkheid tussen kinderen groeit. Toch toont deze crisis ook onze andere kant. We kunnen ons aanpassen als dat nodig is. En zijn flexibel als het moet. Onze samenleving kán veranderen.

Een grote groep mensen vecht al jaren voor verandering. Voor een beter klimaat. Voor meer gelijkheid tussen mensen. Voor een samenleving zonder racisme en discriminatie. Ook GroenLinks. Sterker nog: we willen graag meedoen en meebeslissen in een nieuwe regering. Een regering die sociaal is en aandacht heeft voor mens en natuur. Een regering die durft te veranderen. Want we kúnnen verandering aan en het is hard nodig ook. Help ons groter te worden dan ooit. En stem op 17 maart GroenLinks.

Wat willen we dan precies?

  • Meer begrip voor elkaar. In een samenleving waarin je je prettig voelt.
  • Meer groen en meer natuur. We komen nú in actie tegen de klimaatcrisis.
  • Meer respect en waardering voor zorgverleners. En meer loon.
  • Meer betaalbare woningen. We bouwen nieuwe woningen en de huren gaan omlaag.
  • Meer zekerheid en gelijkheid. Het minimuminkomen gaat omhoog en we verlagen de belasting voor lage en middeninkomens.

Veranderen betekent keuzes maken. Duidelijke keuzes waardoor we met elkaar sterker uit deze crisis komen. Duurzamer ook. En eerlijker. We willen een overheid die je kunt vertrouwen. Een samenleving die niemand buitensluit. Wat je huidskleur, geloof, afkomst, gender of seksuele voorkeur ook is. Een goed salaris voor verplegers, leraren en politieagenten. En basiszekerheid voor iedereen.

We doen jou daarom 5 beloften:

Groen dak met zonnepanelen

1. We pakken de klimaatcrisis nu aan

We roepen de klimaatnoodtoestand uit. De tijd van niets doen en alleen maar praten is voorbij: het is tijd voor actie. De economie en de samenleving moeten snel duurzamer. En de grootste vervuilers betalen het meest. GroenLinks wil meer geld voor groene projecten en ideeën die goed zijn voor ons klimaat. Projecten en ideeën die ook nog eens 100.000 nieuwe banen opleveren. Duurzame banen die blijven bestaan.

2. We versterken onze publieke voorzieningen

Een eerlijke en fijne samenleving herken je aan goede zorg, uitstekend onderwijs en betaalbare woningen. Maar in de zorg gaat het de laatste jaren vooral om kosten besparen. In het onderwijs is een flink tekort aan leraren. En woningen zijn in veel steden niet te betalen. GroenLinks wil goede zorg, het beste onderwijs en een betaalbaar huis voor iedereen.

zorg in het ziekenhuis
Koekjes bakken in een bakkerij

3. We verdelen werk en inkomen eerlijk

Onze focus ligt op een eerlijke arbeidsmarkt. Met gelijke kansen voor iedereen. Dat zorgt voor zekerheid en rust. GroenLinks wil toewerken naar een basisinkomen voor alle Nederlanders. Zodat iedereen kan meedoen in onze samenleving.

4. We bouwen aan één samenleving

Samen. Dat woord hebben we vaak gehoord de laatste tijd. Toch is solidariteit - écht om elkaar geven - nodig om sterker uit deze crisis te komen. GroenLinks strijdt voor een samenleving zonder racisme en discriminatie. Een veilige plek voor iedereen. Ook voor mensen die voor oorlog en geweld zijn gevlucht.

Muziekorkest
Jonge mensen die met de trein op reis gaan

5. We staan voor internationale verbondenheid

GroenLinks is voor een sterk en verenigd Europa. Landen moeten meer samenwerken om de klimaatcrisis tegen te gaan. Meer samenwerken voor eerlijke en duurzame handel. En meer samenwerken om mensenrechten - overal ter wereld - te beschermen.

Over deze 5 beloften kun je hieronder nog meer lezen:

Belofte 1: De klimaatcrisis aanpakken

We moeten de opwarming van de aarde nú stoppen. En nog meer natuurrampen en het uitsterven van planten- en diersoorten voorkomen. We moeten werken aan een gezonde, bewoonbare wereld. Voor onszelf. Maar ook voor onze kinderen. En voor de kinderen van onze kinderen. GroenLinks kiest voor een groene toekomst, voor een groene aarde.

  • We verminderen daarom de uitstoot van broeikasgassen. En verplichten bedrijven om duurzaam te werken. Stoten bedrijven veel schadelijke CO2 uit? Dan betalen ze ook veel meer belasting. Over ongeveer 25 jaar is onze samenleving zelfs helemaal klimaatneutraal. Dan brengt het maken van voedsel of producten geen schade meer toe aan het klimaat.
  • We voeren statiegeld in op blikjes en wijnflessen. Plastic verpakkingen recyclen we zoveel mogelijk. En we zorgen ervoor dat je steeds minder gratis plastic bekers en bakjes krijgt. Zo beschermen we de natuur door zwerfafval te voorkomen.    
  • Meer natuur is belangrijk voor een gezond klimaat. We maken daarom nieuwe natuur; bij de Marker Wadden, het Oostvaarderswold en in de Peel. Ook verbinden we bestaande natuurgebieden met elkaar; dat is goed voor planten en dieren.
  • Meer groen zorgt ook voor een schone lucht en een gezonde leefomgeving. We planten daarom de komende vier jaar 17 miljoen nieuwe bomen: voor elke Nederlander een nieuwe boom.
  • Er komt een Klimaatfonds van 60 miljárd euro. Met dit geld bouwen we aan een groene economie. We helpen bijvoorbeeld bedrijven met goede ideeën voor groene energie, opgewekt uit duurzame bronnen zoals zon, wind en water. Met het geld bouwen we ook betaalbare en duurzame woningen. Die komen niet in de natuur. Maar vooral op plekken waar nu al is gebouwd.  
  • We leggen snelfietspaden tussen gemeenten aan. En we verbeteren het vervoer met de bus en de trein. Er komt bijvoorbeeld een directe treinverbinding tussen Groningen en de Randstad. En veel meer treinen tussen Nederland en andere landen in Europa.
  • Met betaalbaar en goed openbaar vervoer is meer asfalt niet nodig. We starten met rekeningrijden: hoe meer je rijdt, hoe meer je betaalt. Vliegen wordt duurder en met de trein reizen juist goedkoper.
  • We pakken de klimaatcrisis ook aan met duurzame landbouw. Dat is landbouw die rekening houdt met de natuur. We helpen boeren - financieel - om weer biologisch, gezond en diervriendelijk te werken. Met de helft minder dieren dan nu. Zonder gebruik van gif of andere middelen die slecht zijn voor het milieu.
  • Iedereen moet gezond kunnen eten. We maken groente en fruit goedkoper. En leerlingen van alle basisscholen krijgen gezonde schoolmaaltijden.

Belofte 2: Publieke voorzieningen versterken

Gezonde voeding helpt bij een goede gezondheid. En voorkomen is altijd beter dan genezen. GroenLinks wil nog meer doen voor uitstekende publieke voorzieningen. Want de afgelopen jaren ging het niet goed op het gebied van onderwijs, zorg en wonen.

  • We willen geen zorgverzekeraars die vooral bezig zijn met de kosten. Maar publieke voorzieningen die goede zorg regelen. Zorgverzekeraars worden daarom zorgfondsen. In elke regio maakt zo’n fonds een zorgplan. Met bijvoorbeeld afspraken over goede ziekenhuiszorg, huisartsenzorg, wijkverpleging, ouderenzorg en geestelijke gezondheidszorg (GGZ-zorg). Hierdoor is er ook minder werkdruk voor verpleegkundigen en meer tijd voor goede zorg.
  • We maken de zorg betaalbaar voor iedereen. De zorgverzekering kost maximaal 10 euro per maand. En het eigen risico - nu 385 euro per verzekerde - verdwijnt als je een laag- of middeninkomen hebt.
  • De GGD doet belangrijk werk tijdens deze coronacrisis. Al zijn er soms te weinig mensen om testen uit te voeren. Of om goed bron- en contactonderzoek te doen. Meer geld voor de GGD moet dit in de toekomst voorkomen.
  • We willen dat iedereen in Nederland voor spoedzorg en kleine ingrepen naar een ziekenhuis in de buurt kan. Waar je ook woont. Voor specialistische zorg werken ziekenhuizen in de regio goed samen.
  • Er komt meer geld voor betere jeugdzorg, geestelijke gezondheidszorg en ouderenzorg. We zorgen voor meer opvangplaatsen, extra plekken in verpleeghuizen en geschikte woningen voor ouderen.
  • We moedigen een gezonde leefstijl aan. Iedereen moet kunnen sporten bij een sportclub. Ook als je uit een armer gezin komt. Of een beperking hebt. Tabak wordt duurder. En parken, speeltuinen en terrassen rookvrij. Zwemles komt terug in het basisonderwijs.
  • Goed onderwijs met aandacht voor élk kind. Dat vinden we onmisbaar. We willen gelijke kansen voor iedereen. Waar je ook woont. Hoeveel geld je ouders ook hebben. Klassen moeten daarom kleiner. Kinderopvang wordt vier dagen per week gratis. En elk kind kan elke dag voor niks naar de buitenschoolse opvang.
  • We willen ook extra begeleiding op scholen. Bijvoorbeeld voor kinderen met een beperking. Voor kinderen die moeite hebben met leren. Of voor kinderen die nog niet precies weten wat ze willen.
  • Basisschoolleraren krijgen hetzelfde salaris als hun collega’s op een middelbare school. Ook leraren in het speciaal onderwijs, vmbo en mbo gaan meer verdienen. Dan wordt wonen in de stad waar ze lesgeven ook voor hen betaalbaar.
  • Om de wooncrisis op te lossen bouwen we de komende 10 jaar 1 miljoen betaalbare nieuwe woningen. Want we willen voor iedereen een veilige plek waar je je thuis voelt. We zorgen dat de huren omlaag gaan. En huurders meer zekerheid krijgen.
  • Een veilige plek voor iedereen betekent ook dat niemand op straat hoeft te slapen. In elke gemeente komen daarom extra opvangplekken voor daklozen en thuislozen.

Belofte 3: Werk en inkomen eerlijk verdelen

Goed voor elkaar zorgen betekent ook zorgen voor zekerheid. En onzekerheid bij mensen wegnemen over wonen, werk en inkomen. GroenLinks vecht voor een samenleving waarin we elkaar eerlijker belonen. Een samenleving waarin grote bedrijven en rijke burgers niet rijker worden, maar meer bijdragen. Een samenleving waarin iedereen kan meedoen. En niemand in armoede leeft.

  • Werk je, maar verdien je te weinig om van te leven? Dan krijg je een aanvulling op je inkomen: een basisinkomen. We verhogen ook het minimumloon naar 14 euro per uur. En zelfstandigen zonder personeel - zzp’ers - krijgen een fatsoenlijk uurtarief.
  • Werkende mensen met een laag- of middeninkomen betalen minder belasting. Mensen met topsalarissen juist meer. Net als grote bedrijven en mensen met veel geld. Ben je multimiljonair? Dan betaal je elk jaar 2% van je vermogen aan belasting.
  • We willen dat grote bedrijven vaker een vast contract geven. Dat betekent bijvoorbeeld meer zekerheid voor uitzendkrachten en flexwerkers. En er komt één regeling voor arbeidsongeschiktheid voor iedereen die werkt. Ook voor zzp’ers.
  • Werknemers krijgen meer rechten. Zoals meebeslissen bij belangrijke keuzes binnen een bedrijf. Deels thuiswerken, als dat kan. En meer ouderschapsverlof. Moeders krijgen 9 weken betaald verlof tijdens de eerste 9 maanden na de geboorte van hun kind. Vaders - en verzorgende meeouders - 3 weken betaald verlof.
  • Alle jongeren krijgen op hun 18e 10.000 euro startgeld. Dit geld kun je gebruiken voor je studie. Vanaf je 23e mag je ook iets anders met het geld doen. Zoals het starten van een bedrijf.
  • We vinden werk belangrijk voor je welzijn. Daarom krijgt iedereen zonder baan persoonlijke hulp. Omscholing naar ander werk bijvoorbeeld. Of een baan in een werkplaats voor mensen met een arbeidsbeperking. Gemeenten moeten zorgen voor genoeg zinvolle banen.
  • We verhogen de AOW-uitkering. Zodat ook mensen zonder aanvullend pensioen genoeg inkomen hebben. Ook de uitkering in de bijstand gaat omhoog. Net als de Wajong-uitkering die je krijgt als je niet kunt werken omdat je al vanaf jonge leeftijd een ziekte of beperking hebt.
  • Mensen met grote schulden helpen we bij het aflossen van hun schuld.
  • En er komt goede zorg, schoon drinkwater en elektriciteit voor alle inwoners van Caribisch Nederland.  

Belofte 4: Bouwen aan één samenleving

Om elkaar geven is de basis van een eerlijke en fijne samenleving. We houden voldoende afstand, maar zijn altijd dichtbij. Ondernemers die de voedselbank helpen. Buren die boodschappen voor elkaar doen. Vrijwilligers bij de sportvereniging, mantelzorg voor iemand die het moeilijk heeft. GroenLinks wil blijven werken aan één duurzame samenleving. Met ruimte om jezelf te zijn. En respect voor elkaars verschil.

  • Niet racistisch zijn is niet genoeg. Wij zijn antiracistisch: we strijden tegen bewust én onbewust discrimineren op basis van huidskleur, geloof, afkomst, gender of seksuele voorkeur. Bij het vinden van een baan of stage. Op school of op straat. Maar ook bij de overheid of de politie. Een samenleving waarin iedereen zich prettig voelt sluit niemand buiten. Er komt daarom een nationaal coördinator anti-discriminatie. Die moet racisme en discriminatie bestrijden en voorkomen. Overal.
  • Een betrouwbare rechtsstaat zorgt voor een samenleving die veilig en eerlijk is. Van agent tot rechter: ze beschermen slachtoffers en straffen daders. Wij willen extra agenten. Ook in de wijk. En meer vrouwen, LHBTIQ+-mensen en mensen van kleur bij de politie.
  • Nederland biedt excuses aan voor zijn slavernijverleden. Excuses voor het onderdrukken van mensen. Keti Koti op 1 juli wordt een nationale feestdag. Op die van oorsprong Surinaamse feestdag herdenken we het afschaffen van de slavernij. Ook wordt Bevrijdingsdag op 5 mei een nationale feestdag.
  • Kunst en cultuur zijn de zuurstof van onze samenleving. Er komt daarom meer geld voor nieuw talent en nieuwe culturele plekken. Overal in het land.
  • We openen ook nieuwe bibliotheken: plekken waar je kunt lezen, kennis opdoet en mensen kunt ontmoeten. In wijken komen meer buurthuizen. Dat zorgt voor een leefbare buurt. Ideeën van buurtbewoners ondersteunen we.
  • Met een speciaal actieplan gaan we seksueel geweld tegen. Bijvoorbeeld op scholen en sportclubs. En er komen meer opvangplekken voor iedereen die thuis niet veilig is. 
  • We zetten ons ook in voor mensen die hun land zijn ontvlucht voor oorlog en geweld. We helpen meer vluchtelingen dan we nu doen. En bieden ze zorg, onderdak, taalles en rechtshulp.

Belofte 5: Voor internationale verbondenheid

Bij de opvang van vluchtelingen is samenwerking tussen Europese landen belangrijk. Maar GroenLinks is om nog meer redenen vóór een sterk en verenigd Europa. In een verenigd Europa kun je veilig en vrij reizen, leren en werken. Een sterk Europa zet zich in voor welvaart, ook in armere Europese landen. De toekomst van Europa is groen.

  • De Europese Unie - de EU - zorgt voor ‘banen van de toekomst’. Bijvoorbeeld banen op het gebied van duurzame energie. Of banen die te maken hebben met het recyclen van grondstoffen.
  • Over 10 jaar zijn alle kolencentrales in Europa dicht. We stoppen geen geld meer in aardgas, steenkool en aardolie. De EU geeft juist meer geld aan duurzame energie en projecten om energie te besparen.
  • De EU komt op voor mensenrechten en beschermt Europese burgers. Ook tegen de eigen overheid. De EU is daarom streng voor EU-landen die steeds minder democratisch zijn. Zoals Polen en Hongarije.
  • Ook al zit het Verenigd Koninkrijk niet meer in de Europese Unie, het land blijft een belangrijke EU-partner. Voor de handel. Voor het aanpakken van de klimaatcrisis. Voor onze veiligheid.
  • Voor internationale vrede moeten EU-legers meer met elkaar samenwerken. Met als uiteindelijke doel: één Europees leger.
  • Nederland zet zich in voor een wereld zonder wapens. Geen kernwapens. Geen landmijnen. Geen clusterbommen.
  • Nederland strijdt ook voor een wereld met eerlijke handel. Handel die rekening houdt met de natuur, met de rechten van mens en dier. Handel die armoede en ongelijkheid tegengaat. Duurzame handel; daar wordt iedereen beter van.

Wil je nog meer weten over onze beloften?

Lees dan het volledige verkiezingsprogramma. Of volg ons op Facebook, Twitter en Instagram. En stem 17 maart voor verandering. Voor een eerlijke, duurzame samenleving voor iedereen. Dan komen wij onze beloften na.