"Toen in maart werd besloten dat de scholen gingen sluiten, stroopten leraren de mouwen op, en gingen aan de slag: in een mum van tijd werd het klaslokaal verruild voor de laptop. Aan de keukentafel, vanuit de slaapkamer, het washok, of in een leeg klaslokaal. Ineens moesten ze zich allerlei computerprogramma’s eigen maken en apps installeren om lessen zoveel mogelijk door te laten gaan. En zo ontstonden allerlei nieuwe vormen van onderwijs.
Maar hoe kun je lesgeven zonder contact? Ik hoorde verhalen van leraren die op de fiets al hun leerlingen bezochten. Om een boek te brengen, maar stiekem ook om even te kijken hoe het ging. Leraren die soms kilometers moesten rijden om die ene leerling te bezoeken die verder weg woonde. Ik zag hoe ze computers regelden voor leerlingen van wie de ouders het niet konden betalen. En hoorde van leraren die de kosten uit noodzaak uit eigen zak voorschoten.
De crisis vergroot verschillen
Leraren maakten zich geregeld zorgen. Lagen wakker lagen, omdat ze piekerden over bepaalde leerlingen. Want niet overal gaat het thuis goed. En niet alle ouders kunnen hun kinderen helpen met moeilijke rekensommen, of taalonderwijs. Helemaal niet in gezinnen waar veel spanning is vanwege geldproblemen en het verliezen van werk.
Leraren zien de verschillen groter worden tussen leerlingen, en dat steekt. Want voor hen zijn alle kinderen gelijk. Thijs, een leerkracht die een prima baan had op een goede school, koos er zelfs voor elders te gaan werken. Op een school waar hij meer nodig is. Op een school waar kinderen zijn aandacht harder nodig hebben.
Ik werd uitgenodigd door Henk, examinator in het voortgezet onderwijs, die liet zien hoe hij leerlingen helpt met online oefenexamens. En me regelmatig appt met mooie ideeën voor deze leerlingen die een extra steuntje in de rug nodig hebben.
Ik zag hoe op Samen naar School klassen juist wél werd gekozen om kinderen met een handicap blijvend te begeleiden, omdat kinderen met een handicap fysiek contact nodig hebben. Maar ook om ouders te ontlasten voor wie de zorg voor hun kind best zwaar kan zijn.
Meer aandacht mogelijk
En van mijn teamgenootje Roos, linksback in mijn voetbalteam en juf op een basisschool, hoorde ik dat ze zo blij was de kinderen weer te zien. Maar het ook fijn is om de helft van de klas te hebben. Niet vanwege minder werkdruk, maar juist omdat ze leerlingen dan méér individuele aandacht kan geven.
Deze crisis had niemand willen meemaken. Maar het brengt ook nieuwe kansen. Van deze verhalen, van leerlingen en leraren, kunnen we leren. Deze crisis heeft ouders die ineens zelf hun kinderen thuis moesten begeleiden, doen inzien wat een ongelofelijke berg werk leerkrachten verzetten. Altijd al, maar helemaal in coronatijd.
Politiek is aan zet
Nu zijn de politici in Den Haag aan zet. We moeten investeren in het onderwijs, zorgen dat de werkdruk minder wordt en er meer handen in de klas komen. We moeten zorgen dat leerlingen meer individuele aandacht krijgen door de klassen te verkleinen. Dat zijn we verplicht aan onze leerkrachten, en zeker ook aan onze kinderen."
Een opinie-artikel van Lisa Westerveld met deze strekking verscheen in De Gelderlander.