“Als dit waar is, dan heeft dit niks meer te maken met gericht afluisteren van verdachte personen, maar is dit het grootschalig binnenharken van privé- en bedrijfgeheimen, met mogelijk grote economische schade.” GroenLinks-Europarlementariër Judith Sargentini stelt zich een hoop vragen door het vandaag gepubliceerde intern onderzoek van KPN naar aanleiding van eerdere onthullingen van GroenLinks.

Vorige maand openbaarde Sargentini samen met de Oostenrijkse parlementariër Peter Pilz (Die Grünen) documenten over het aftappen van KPN-datalijnen. Daarin kan worden opgemaakt dat de Duitse inlichtingendienst BND naar alle waarschijnlijkheid Nederlands telefoonverkeer naar het buitenland in bulk aftapte en doorspeelde aan de Amerikaanse NSA.

De datalijnen komen voor op een lijst met lijnen die de Duitse BND aftapt op verzoek van de NSA aftapt. Volgens onderzoek van KPN blijkt dat die lijnen gebruikt worden voor generiek telefonieverkeer tussen Nederland en ruim zestig andere landen, binnen en buiten de EU, van Denemarken tot Australië. Vrijwel al het telefonieverkeer in de periode 2005-2008 kan daarbij onderschept zijn.

“Het is jammer dat we niet de exacte details weten over wie er wanneer is afgeluisterd, maar uit de gegevens die ik samen met Pilz openbaar maakte bleek dat de NSA op een kwart van alle internationale lijnen via Duitsland wilde meeluisteren.” Sargentini constateert dat de onthullingen eerder wijzen op massale bedrijfsspionage in plaats van doelgericht zoeken naar verdachte personen.

“Als dit klopt dan is het schokkend dat Duitsland zo makkelijk haar medewerking verleende om een bevriend land af te luisteren. En ik wil weten of de Duitsers zelf ook meeluisteren met onze geheime privé-, overheids- of bedrijfscommunicatie.”

Opheldering van Plasterk

GroenLinks Tweede-Kamerlid Linda Voortman wil opheldering van minister Ronald Plasterk van Binnenlandse Zaken over de uitkomsten van het KPN-onderzoek. Ze vraagt om antwoorden van de minister, in plaats van de sussende woorden die hij eerder uitte.

Voortman wil van de regering weten of zij op de hoogte waren van deze praktijken.

“Heeft Nederland ook zulke diensten geleverd aan de NSA? Heeft de regering al een reactie gekregen van de Duitse regering? Deze vragen heb ik weken geleden al gesteld. België doet hier al onderzoek naar, dan kan de Nederlandse regering dat toch ook doen?”

Sargentini is blij met de openheid van KPN. “De belangen van KPN en haar klanten zijn ernstig geschaad. Door openheid te geven werkt KPN mee aan herstel. We krijgen zo een beter beeld van de omvang van de internationale spionagenetwerken. Dan kunnen we er ook aan gaan werken om die weer tot acceptabele proporties terug te dringen.”

Er zijn nu gegevens uit België, Frankrijk en Oostenrijk, maar er volgt nog meer. Sargentini vindt dat Europese landen die door Duitsland zijn afgetapt verhaal moeten halen bij de Duitse regering. “We weten niet of Duitsland zelf ook meeluisterde met onze internationale gesprekken. Misschien kan onze premier Rutte daar vanavond tijdens de eurotop eens naar informeren bij bondskanselier Merkel.”

Sargentini hoopt dat andere telefoonmaatschappijen in België, Frankrijk en Oostenrijk ook een uitgebreid onderzoek gaan uitvoeren en publiceren. “Op de lijst van Pilz staan nog 171 andere buitenlandse datalijnen. Als die allemaal afgeluisterd zijn door Amerika en Duitsland, dan zou dat enorme economische schade kunnen betekenen.”