Het Europees Parlement stemde woensdag niet in met een bezwaar tegen het uitvoeringsbesluit van de richtlijn brandstofkwaliteit omdat teerzandolie daarmee vrij mag worden ingevoerd in Europa. GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout diende samen met Gerben-Jan Gerbrandy (D66) en sociaaldemocraten vorige maand dit bezwaar in. Als het bezwaar genoeg stemmen had gehaald, dan zou het de ongehinderde invoer van CO2-intensieve brandstoffen, zoals Canadeze teerzandolie, tegenhouden. De milieucommissie van het Europarlement steunde Eickhouts initiatief eerder wel, maar in plenaire stemming was er op 39 stemmen na geen absolute meerderheid. Van de Nederlandse partijen stemden CDA, VVD en PVV tegen het bezwaar.

Eickhout: “Een ongekend heftige lobby van de Canadese regering en oliemaatschappijen probeert het enorm schadelijke en vervuilende teerzandolie ongehinderd op de Europese markt te krijgen. Dat hadden we willen voorkomen met het door ons ingediende bezwaar."

Richtlijn brandstofkwaliteit en Canadese lobby

Transport zorgt voor een derde van de CO2-uitstoot in de Europese Unie en dit aandeel stijgt hard. De richtlijn brandstofkwaliteit is het belangrijkste instrument dat de EU heeft om dit tegen te gaan. De Canadese regering stimuleerde echter investeringen in het winnen van teerzandolie enorm is daarom ook uit het Kyotoprotocol gestapt. De lobby slaagde er de afgelopen vijf jaar met succes in om de Europese Commissie het voorstel brandstofkwaliteit uit te laten kleden. Het huidige voorstel voorziet daardoor oliemaatschappijen van geen enkele prikkel om te investeren in minder vervuilende brandstoffen.

Volgens Eickhout moet deze ontwikkeling in het licht gezien worden van de onderhandeling rondom CETA, het vrijhandelsverdrag tussen de EU en Canada. “De druk om tot een nieuw verdrag te komen, legt de Europese Commissie lam, terwijl de onderhandelingen een perfect instrument voor Canada vormden om haar wil door te drukken.”

Investeringsarbitrage

Eickhout waarschuwt om die reden voor het opnemen van investeringsarbitrage (Investor-State Dispute Settlement of ISDS) in vrijhandelsverdragen. Deze maken het in de toekomst nog veel makkelijker voor buitenlandse bedrijven en overheden om progressief Europees milieubeleid tegen te houden.

Eickhout gaat er vanuit dat - ondanks dat er geen absolute meerderheid was - de Europese Commissie wel rekening houdt met de totale uitslag van de stemming. Er was immers wel een meerderheid van 337 Europarlementariërs voor, versus 3235 tegenstemmen en 48 onthoudingen. "Ik hoop dat dit ervoor zorgt dat de Europese Commissie meer oog heeft voor onze zorgen over het gebruik van olie uit teerzanden, schalieolie en andere CO2-intensieve brandstoffen."