GroenLinks wil een einde aan het desastreuze beleid van de Trojka in crisislanden. We moeten de Trojka (Europese Commissie, Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds) die de financiële steunprogramma's in Griekenland, Ierland, Portugal, Spanje en Cyprus begeleidde, zo snel mogelijk onder scherpe democratische controle brengen. Dan kan falend beleid in de crisislanden worden bijgestuurd. Dat is de conclusie van het parlementaire onderzoek naar de rol van de Trojka door het Europees Parlement.

“De Trokja is met een hakbijl tekeer gegaan en heeft de dramatische beginsituatie van landen in crisis in sommige opzichten verergerd”, reageert GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout. “De ingrijpende bezuinigingen en hervormingen waaraan landen moeten voldoen in ruil voor noodsteun zitten vol politieke keuzes. Die zijn onvoldoende onderwerp geweest van democratische besluitvorming.”

Geen zeggenschap

De nationale parlementen van de crisislanden hadden op het hoogtepunt van de eurocrisis nauwelijks ruimte om de door de Trojka voorgestelde hervormingen en bezuinigingen te wijzigen. Ook het Europees Parlement had geen zeggenschap over de maatregelen. Het Europees Parlement doet nu tal van aanbevelingen om het democratisch toezicht op de Trojka te garanderen. “Daarmee kunnen we bijvoorbeeld voorkomen dat de Europese Commissie zich opnieuw baseert op volstrekt onrealistische aannames over toekomstige groei en werkloosheid”, aldus Eickhout.

GroenLinks-Europarlementariër Marije Cornelissen was vanuit de commissie Sociale Zaken betrokken bij het onderzoek en wijst op de noodzaak om ervoor te zorgen dat werkloosheid, armoede en ongelijkheid als prioriteit worden aangepakt.

“Nu het Europees Parlement in grote meerderheid oordeelt dat er grote fouten zijn gemaakt door de Trojka, moet het reparatiewerk voor de mensen in de crisislanden beginnen. Veel van de hervormingen en bezuinigingen die de Trojka voorstelt, zijn contraproductief en moeten worden herzien zodat de sociale situatie snel kan verbeteren.”

Belangrijkste aanbevelingen

Dit zijn de belangrijkste aanbevelingen uit het parlementair onderzoek:

  • Er moet een overeenkomst tussen de EU-instellingen komen over de betrokkenheid van het Europees Parlement bij de voortgang van financiële steunprogramma's
  • De voorzitter van de eurogroep moet zich voor het Europees Parlement verantwoorden voor het werk van de Trojka
  • De ECB moet haar rol in de Troika per direct beperken tot stille "observer" en zich onthouden van politieke inmenging.
  • Eventuele nieuwe financiële noodsteun moet zonder het IMF kunnen plaatsvinden.
  • Het Europese noodfonds ESM, dat momenteel op een apart verdrag tussen de lidstaten is gebaseerd, moet zo snel mogelijk binnen het rechtskader van de Europese Unie worden gebracht en worden omgevormd tot een Europees Monetair Fonds, gecontroleerd door nationale en Europese rekenkamers. Naast de nationale parlementen moet ook het Europees Parlement over eventuele toekomstige steunprogramma's kunnen stemmen.
  • De houdbaarheid van de Griekse schuld moet onder de loep worden genomen en opties voor herstructurering van de schuld moeten op tafel komen.
  • Er moeten in samenspraak met de Raad van Europa en International Arbeidsorganisatie herstelmaatregelen voor de sociale situatie in crisislanden worden opgesteld. De voorwaarden voor financiële steun moeten waar nodig worden herzien.
  • De impact van het crisisbeleid op Europese grondrechten moet nader worden onderzocht.