De voorstellen van de commissie-Liikanen om de Europese bankensector robuuster te maken gaan in de goede richting, maar niet ver genoeg. Bas Eickhout, Europarlementariër voor GroenLinks, betreurt het dat de adviescommissie geen onderzoek heeft gedaan naar een volledige scheiding van nuts- en zakenbanken.
Scheiding tussen nuts- en zakenbanken
De administratieve scheiding tussen nuts- en zakenbankactiviteiten die Liikanen voorstelt kan helpen om te voorkomen dat belastingbetalers uiteindelijke opdraaien voor de commerciële risico's die banken nemen. “Maar dan moeten wel enkele gaten in het voorstel worden gedicht, bijvoorbeeld op het gebied van derivatenverkoop en de scheidingsdrempel”, aldus Eickhout. Hij noemt het een gemiste kans dat de commissie de optie van een volledige scheiding van nuts- en zakenbanken niet heeft onderzocht. Dat is de meest eenvoudige manier om het betalingsverkeer, spaartegoeden en leningen aan consumenten en bedrijven te beschermen tegen de risico's die voortvloeien uit de handel in effecten en derivaten.
Leningen omzetten in aandelen bij crisis
Een deel van de leningen die banken aangaan moet de vorm krijgen van converteerbare obligaties, zo stelt de commissie-Liikanen voor. Deze obligaties worden omgezet in aandelen op het moment dat een bank in zwaar weer belandt en meer bufferkapitaal nodig heeft. “Een goed voorstel”, vindt Eickhout. “Zo kunnen banken beter verliezen incasseren zonder op de fles te gaan of aan te hoeven kloppen bij de overheid.”
Ook bonussen moeten worden uitgekeerd in de vorm van converteerbare obligaties, volgens Liikanen. Deze obligaties worden omgezet in aandelen op het moment dat een bank in zwaar weer belandt en meer bufferkapitaal nodig heeft. “Dit soort bonussen levert weinig op als de bank in moeilijkheden raakt. Dat helpt inderdaad om risicovol gedrag van bankiers tegen te gaan”, zegt Eickhout. “Maar het mag geen excuus zijn om excessieve bonussen te laten voortbestaan.” Bankiers hebben niets te klagen over hun vaste inkomen. Er moet paal en perk gesteld worden aan de hoogte van de bonussen die daarbovenop komen. De Groenen in het Europeees Parlement neemt daartoe het initiatief in het Europees Parlement. “Ik hoop dat het Europarlement met ons voet bij stuk houdt in de onderhandelingen met de nationale regeringen”, aldus Eickhout.
Commissie-Liikanen
De commissie-Liikanen, waarvan ook Herman Wijffels deel uitmaakte, schreef haar rapport op verzoek van eurocommissaris Michel Barnier (Interne Markt). GroenLinks vindt dat Barnier nu met wetsvoorstellen moet komen om het Europese bankwezen te hervormen,want de Europese Unie loopt al achter bij de Verenigde Staten (Volcker-regel) en het Verenigd Koninkrijk (Vickers-plan) bij het beschermen van nutsbankieren tegen de risico's van het zakenbankieren.