Europarlementariër Bas Eickhout: “Bij de klimaattop in Glasgow werden voorzichtige stappen gezet richting het uitfaseren van fossiele brandstoffen. Nu draait de Europese Commissie de klok terug. De taxonomie is een kans voor de EU om een gouden standaard te zetten voor de investeringen die de komende jaren het hardste nodig zijn om de groene omschakeling van de economie te verwerkelijken. De geloofwaardigheid van deze standaard en de Europese Green Deal wordt ernstig aangetast als de Commissie het plan doorzet om fossiel gas en kernenergie expliciet als duurzaam te bestempelen.”
Gasinvesteringen
In de plannen van de Europese Commissie worden weliswaar eisen gesteld aan het gebruik van fossiel gas en kernenergie, maar deze zijn zwak. Investeringen in gas krijgen een groene stempel als de vergunning voor de bouw van een gascentrale afgegeven wordt voor het einde van 2030 en deze uiterlijk in 2035 is omgebouwd tot een schone vorm van gas, zoals waterstof. De Commissie legt zich er dus bij neer dat er nog jarenlang extra in fossiele brandstoffen wordt geïnvesteerd, terwijl er juist snel op duurzame energie moet worden ingezet.
De maximale hoeveelheid CO2 die mag worden uitgestoten door gascentrales is 270 gram per kilowattuur. Dat is veel hoger dan de 100 gram die experts aanbevelen en binnen de taxonomiewet geldt voor andere energiebronnen, zoals waterkracht en aardwarmte. Dat is opmerkelijk omdat de taxonomie-verordening expliciet vraagt om een ‘technologie-neutrale’ beoordeling van de verschillende energiebronnen. “Dit laat zien hoe inconsistent de Europese Commissie is en dat het fossiel gas een voorkeursbehandeling geeft. Zo druist de Commissie hard in tegen haar eigen klimaatafspraken om onder de 1.5 graad opwarming te blijven en klimaatneutraal te zijn in 2050. Het is ook een dramatisch slecht signaal voor landen buiten Europa die nog twijfelen over fossiele investeringen”, aldus Eickhout.
Nieuwe kerncentrales
Zowel de bouw van nieuwe kerncentrales als het gebruik van bestaande kerncentrales wordt in het voorstel gekenmerkt als duurzaam. Voor kernenergie is de eis voor een groen stempel dat er geld beschikbaar moet zijn voor het opslaan van het kernafval en het opruimen van de kerncentrale, maar het blijft onduidelijk wanneer dit voldoende is. De Europese Commissie eist dat er uiterlijk in 2050 een definitieve oplossing moet zijn voor het permanent opslaan van hoogradioactief kernafval. “Kernenergie wordt dus als duurzaam aangemerkt, maar een veilige oplossing voor het kernafvalprobleem wordt afgeschoven op vage plannen in de toekomst”, aldus Eickhout.
Een klein lichtpuntje is dat de Europese Commissie eist dat financiële partijen transparant moeten zijn over in hoeverre hun beleggingen die ze als duurzaam aanmerken, gas of kernenergie bevatten. Zo kunnen investeerders alsnog zelf kiezen om gas en kernenergie te mijden. De keerzijde hiervan is wel dat de regels voor duurzaam investeren die nu al complex zijn, nog complexer worden.
