België tekent toch het CETA-akkoord maar vraagt bij het Europees Hof van Justitie een advies over ICS, het mechanisme waardoor buitenlandse investeerders staten kunnen aanklagen buiten het rechtssysteem om. “Als dit klopt, dan is het een belangrijke toezegging aan het Waalse parlement”, constateert GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout. “Verschillende juristen wijzen erop dat deze vorm van investeringsbescherming strijdig is met de EU-verdragen.”
De stap naar het Europees Hof blijkt uit de aanvullende verklaring die België toevoegd bij de ondertekening van CETA, die Belgische media online hebben gezet.
Eickhout: “Als België inderdaad een advies vraagt aan het Hof van Justitie, dan is het verzet van het Waalse parlement niet voor niets geweest. Macht geven aan speciale tribunalen voor investeerders kent veel juridische haken en ogen.”
“Het is goed mogelijk dat het Hof een streep zet door deze privileges voor buitenlandse investeerders. Dat zou een overwinning zijn voor onze rechtsstaat en democratie.”
Als de rechter daadwerkelijk een streep zet door het arbitragemechanisme, dan komt het gehele CETA-verdrag weer ter discussie te staan, denkt Eickhout. "De Europese Commissie en Canada weigerden tot nu toe steevast om ICS uit CETA te halen, ondanks hevige protesten vanuit vakbeweging, consumentenorganisaties andere delen van de bevolking."
Vorig jaar diende GroenLinks in de Tweede Kamer al een motie in die de Nederlandse regering verzocht om advies in de winnen bij het Europees Hof van Justitie. Helaas kreeg deze oproep geen steun van de regeringspartijen VVD en PvdA.
Europees Parlement aan zet
Nu België de weg heeft vrijgemaakt voor ondertekening van CETA, zal het Europees Parlement naar verwachting begin 2017 over CETA stemmen. GroenLinks zal tegenstemmen en hoopt dat het groeiende verzet tegen dit handelsakkoord op tijd komt om de ratificatie tegen te houden. Als het Europees Parlement akkoord gaat, moeten daarna ook nog alle 28 nationale parlementen CETA ratificeren voordat het verdrag definitief in werking treedt.