Donderdagochtend stemde de Milieucommissie van het Europarlement over een herziening van het Europees emissiehandelssysteem ETS. “De uitkomst van de stemming stuurt niet aan op de grondige revisie die het falende ETS zo hard nodig heeft. Toch wordt er een aantal stappen gezet om het systeem op de rails te krijgen en enigszins in lijn te brengen met de afspraken onder het Parijsakkoord, maar daar tegenover staan veel cadeaus voor Europa’s grootste vervuilers,” aldus Europarlementariër Bas Eickhout, die bij de onderhandelingen aan tafel zit.

“We hebben nog een lange weg te gaan voordat we een emissiehandelssysteem hebben dat Parijsakkoord-proof is, maar ik beschouw de uitkomst van vandaag als een stap in de juiste richting,” stelt Eickhout.

Herziening emissiehandel

Op dit moment herziet de Europese Unie de regels voor het emissiehandelssysteem voor de periode 2021-2030. Volgens het emissiehandelssysteem moeten bedrijven rechten kopen om CO2 te mogen uitstoten. Donderdagochtend vond de eerste van twee cruciale stemmingen plaats die het onderhandelingsmandaat van het Europees Parlement zullen bepalen. De Milieucommissie die verantwoordelijk is voor het ETS-dossier heeft nu haar positie ingenomen, in februari volgt nog een stemming in het hele Europees Parlement.

Cementlobby

Eickhout is erg te spreken over het feit dat de Milieucommissie de volledig overbodige gratis rechten voor de cementsector wil afschaffen. “Hoog tijd, maar vanwege de enorme lobby van de sector is het niet makkelijk om zo’n voorstel erdoor te krijgen,” licht Eickhout toe. “Die sector heeft de afgelopen jaren 5 miljard euro aan ETS verdiend vanwege een bescherming tegen internationale concurrentie die niet bestaat.” Als het aan de Milieucommissie van het Europarlement ligt gaat nu ook eindelijk de internationale scheepvaartsector een steentje bijdragen. Die sector moet onder ETS gebracht worden omdat ze weigeren zelf met betekenisvolle maatregelen te komen.

“De christendemocraten proberen ETS te veranderen in een subsidieautomaat voor vervuilers. Dat is ze helaas aardig gelukt tijdens de stemming van vandaag”, moet Eickhout toegeven. Meer bedrijfssectoren kunnen straks gratis CO2-rechten krijgen. Daarnaast krijgen bedrijven ook nog eens 10 miljard extra compensatie voor stijgende energieprijzen. En grote vervuilers als staal en kunstmest krijgen vanaf 2021 nog meer bescherming dan nu al het geval is.

Aanscherping ambitieniveau

“Maar daar staat een flinke aanscherping van het ambitieniveau tegenover, wat zal zorgen voor prijsprikkels en innovatie in ETS”, zegt Eickhout. Door een groot overschot aan emissierechten is de prijs voor het uitstoten van een ton CO2 betekenisloos laag. De Milieucommissie heeft nu besloten om een deel van dit overschot te schrappen. De rest van het overschot zal extra snel opgenomen worden in een ‘reserve’. Eickhout: “Ik ben tevreden dat het daarnaast gelukt is om het totale plafond aan beschikbare CO2-rechten sneller naar beneden te brengen.”