Woensdag krijgt het Europees Parlement de laatste kans om het handelsakkoord tussen de EU en Canada (CETA) tegen te houden. Een handelsakkoord als CETA, dat nog meer verliezers van de globalisering creëert, is precies het verkeerde antwoord op Trump.
Met Trump aan de macht is het trans-Atlantisch handelsakkoord TTIP voorlopig van de baan. Maar gejuich over zijn handelsbeleid is niet op zijn plaats. Het agressieve handelsbeleid van Trump is een bedreiging voor Europa en de wereld. De voordelen van protectionisme op de Amerikaanse economie zullen van korte duur zijn en leiden tot tegenmaatregelen van andere handelsblokken. Uiteindelijk verliest iedereen daarbij.
Voorstanders van CETA grijpen de onzekerheid die de verkiezing van Trump veroorzaakt heeft aan om de Europese bilaterale handelsakkoorden zo snel mogelijk door te drukken. “Dit hét moment om te kijken waar je vrienden in de wereld zijn”, zei Marietje Schaake van D66. Maar publieke steun voor wereldhandel vergaar je niet met handelsakkoorden die fouten uit het verleden herhalen. in Europa zorgde snelle globalisering in combinatie met technologische verandering, net als in de VS, voor een diepe kloof in samenlevingen.
Vergeten milieuregels
Miljoenen Europeanen demonstreerden samen met het maatschappelijk middenveld, vakbonden en bedrijven tegen handelsakkoorden. Zij zijn terecht ontevreden met de bestaande wereldwijde handelsregels. Die hebben de markten weliswaar geopend, maar ‘vergaten’ daarbij om ook ambitieuze mondiale regels op te stellen om respect voor duurzaamheid en mensenrechten af te dwingen. Bedrijven krijgen met CETA op maat gesneden regels en zelfs een aparte rechtsgang om hun investeringen in het buitenland te beschermen. Ondertussen blijven schendingen van mensenrechten of milieurampen, veroorzaakt door diezelfde bedrijven, ongestraft. Denk aan het Canadese bedrijf Eldorado Gold dat in Griekenland gigantische milieuschade veroorzaakt en ondertussen belasting ontwijkt via Nederland. Willen we dat bedrijf belonen met nog meer macht?
Om dezelfde redenen is er ook geen vooruitgang bij de Wereldhandelsorganisatie. Steeds meer landen en mensen willen geen diepere economische globalisering die ten koste gaat van mens en milieu. Mexico, Canada en de Amerikaanse handelspartners in Oost-Azië zullen zich opnieuw moeten positioneren tegenover een vijandige VS. Dat biedt enorme kansen voor de Europese Unie.
Het antwoord van Europa op Trump moet bestaan uit voorstellen voor een eerlijk handelsbeleid met deze landen. Een handelsbeleid dat het bedrijfsleven reguleert en er voor zorgt dat globalisering alleen winnaars kent. Een dergelijk handelsbeleid is een geloofwaardig antwoord op het protectionisme van Trump. Nu instemmen met CETA is vragen om Europese Trumps.