De Europese ministers van Financiën hebben een stap terug gezet in de discussie over een Europese heffing op banken. Ze willen geen heffing op financiële transacties en ook geen gecoördineerde Europese aanpak van nationale bankenheffingen. GroenLinks betreurt deze gemiste kans om de Europese Unie beter te wapenen tegen financiële crises.

Onderstrepen eigen falen

De ministers van Financiën hebben een rapport opgesteld voor de Europese regeringsleiders, die volgende week bijeenkomen. In dat rapport bestempelen zij de invoering van heffingen op banken tot een zaak voor nationale regeringen. “Met deze terugkeer naar Kleinstaaterei onderstrepen de ministers hun eigen falen,” vindt Bas Eickhout, Europarlementariër voor GroenLinks. “Omdat banken grensoverschrijdend werken, zal een louter nationale aanpak er allicht toe leiden dat de ene bankactiviteit dubbel belast wordt en de ander helemaal niet. Eerlijk is anders.”

Eickhout constateert dat de ministers van Financiën nu de kans missen om de Europese Unie toe te rusten met een fonds waaruit toekomstige reddingsoperaties van banken kunnen worden betaald. “Als de banken niet bijdragen aan zo’n fonds, zal de belastingbetaler wederom de pineut zijn wanneer er een bank dreigt om te vallen.”

Aan de kant geschoven

Het voorstel voor een heffing op financiële transacties is door de Europese ministers veel te achteloos aan de kant geschoven, vindt Eickhout. Datzelfde verwijt treft de Europese Commissie, die de heffing niet heeft opgenomen in haar inzet voor de komende bijeenkomst van de G20. “Een heffing op financiële transacties remt speculatieve flitstransacties af en helpt daarmee om financiële markten te stabiliseren.”

Brede Europese steun

Eickhout: “De brede steun voor zo’n heffing in Europa verplicht politici om er op wereldschaal voor te knokken en om serieus te onderzoeken hoe de Europese Unie het voortouw kan nemen. Anders dan de Groene fractie, die in september een genuanceerd voorstel lanceerde, hebben de ministers van Financiën zich niet eens verdiept in de vraag voor welke deelmarkten zo’n heffing in Europees verband al dan niet haalbaar is. Een gemiste kans.”

De voorstanders van een heffing op financiële transacties in het Europees Parlement laten het er niet bij zitten. Morgen debatteert het Europarlement over het tussenrapport van de speciale commissie die de crisis onderzoekt. Op voorstel van de Groene leden van deze commissie, onder wie Eickhout, is in dit rapport de aanbeveling opgenomen om een transactieheffing binnen de Europese Unie in te voeren.