De Eerste Kamer heeft dinsdagmiddag het wetsvoorstel aangenomen om nummerplaatgegevens automatisch vast te leggen en voor minimaal vier weken te bewaren. In de ogen van GroenLinks senator Tineke Strik de zoveelste schadelijke stap voor de privacy, die hier ondergeschikt wordt gemaakt aan de bestrijding van criminaliteit. Maar dat massale opslag van kentekengegevens (ANPR) effectief is voor de opsporing, wordt door experts juist ernstig in twijfel getrokken.
,,De ANPR-wet is een voorbeeld van techniekenthousiasme binnen onze politiek en politie, waarbij het evenwicht tussen veiligheid en privacy compleet zoek is. Datzelfde gold voor de Wet Inlichtingen en Veiligheidsdiensten (WIV), waarover nog een referendum komt. Net als het 'sleepnet' binnen de WIV is de bewaartermijn van vier weken binnen de ANPR-wet niet rechtmatig, niet proportioneel en niet eens effectief.”
Niet alleen GroenLinks en de privacy waakhonden als Privacy First en Bits of Freedom zien dat zo. Ook Europese hoven, de Raad van State, de Wetenschappelijke Raad voor de Regering (WRR), de Autoriteit Gegevensbescherming, het Wetenschappelijk Onderzoeks- en Documentatiecentrum (WODC) zijn bijzonder kritisch over het massaal opslaan van persoonsgegevens zoals kentekengegevens. Zo heeft het Europese Hof van Justitie heeft geoordeeld dat zelfs de bestrijding van zware criminaliteit niet voldoende rechtvaardiging is voor ongedifferentieerde bewaring van persoonlijke data. Dit doelcriterium van het Hof slaat Nederland volledig in de wind omdat de ANPR-wet zelfs voorziet in het oplossen van veel meer soorten van criminaliteit.
Strik: ,,Privacy First heeft aangekondigd na aanneming van de wet naar de rechter te stappen, en op basis van de jurisprudentie hebben ze een goede kans. Het Europese Hof van Justitie acht het essentieel dat het opslaan van persoonlijke gegevens eerder regel dan uitzondering is en er mogen alleen gegevens worden opgeslagen van personen die waarschijnlijk betrokken zijn bij criminaliteit; het opslaan en bewaren van alle kentekens voldoet daar niet aan."
,,Als er nu zou zijn aangetoond dat er veel criminelen opgepakt worden dankzij de ANPR-gegevens, dan zou deze opoffering van privacygegevens misschien gemakkelijker te rechtvaardigen zijn, maar het zorgwekkende is juist dat uit onderzoeken blijkt dat ANPR amper bijdraagt aan de opsporing van criminelen. De succesverhalen over opgepakte criminelen laten zich op een hand tellen en zelfs daarvoor bleek een bewaartermijn van vier weken niet noodzakelijk. Ook in het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten, waar al jarenlang kentekengegevens worden opgeslagen, blijken ze nauwelijks echt door de politie te worden gebruikt voor het opsporen van criminelen. Een interessante bevinding van het WODC onderzoek was dat toen de bewaartermijn door de rechter was verboden, de politie gerichter te werk ging en daardoor effectiever delicten wist op te lossen"
,,Gelukkig bevat de wet een zogenoemde horizonbepaling, waardoor de wet ophoudt vanzelf ophoudt te bestaan. Er zal dus zeker een evaluatie na 2,5 jaar komen en wij zullen de uitwerking van de wet dan ook toetsen aan onze criteria van het beschermen van de persoonlijke levenssfeer. Deze heeft immer al de nodige deuken opgelopen. Via biometrie in je paspoort, camera's overal in de steden, het sleepnet via de telefoon, laptop en andere apparaten en straks ook bewaring en opslag van onze kentekenplaten op de snelwegen en N-wegen. Door al deze incrementele stappen blijft er nog maar weinig over van onze privacy, terwijl bescherming van onze persoonlijke levenssfeer juist zorgt voor veiligheid."
Downloads