'Toegenomen inkomensongelijkheid en een duidelijk zichtbare tweedeling tussen diverse groepen, ofwel diepere kloven in plaats van beloofde bruggen in Nederland.' Zo luidde de voornaamste conclusie van de Eerste Kamerfractie van GroenLinks over gevolgen in de samenleving van het financieel beleid van vier jaar kabinet Rutte II tijdens de Algemene Financiële Beschouwingen.
,,Financieel staat Nederland er sterker voor, maar verder krijgt de bouwoperatie een onvoldoende", benadrukt senator Marijke Vos dinsdagmiddag in haar twintig minuten durende betoog. ,,Er is niet minder, maar meer onverdraagzaamheid. Geen inclusie, maar exclusie. Mensen voelen zich niet meer gehoord of moeten oppleuren."
Vijftig min vijf miljard
Het resultaat van vijftig miljard aan bezuinigingen en lastenverzwaring wordt door zowel de Algemene Rekenkamer als een rapport van de ING bijzonder kritisch geëvalueerd. ,,Het is kwalijk dat beide rapporten door het kabinet worden weggewuifd. Het niet kennen van de bezuinigingseffecten, zoals de Algemene Rekenkamer stelt, roept terechte vragen op of Nederland wel zo hard moest snijden", aldus Marijke tijdens haar betoog. ,,Positief is wel dat werkloosheid is afgenomen naar 5,6 procent. Negatief is dat door de bezuinigingen vijf procent van de werkgelegenheid is verdampt, maar liefst 365.000 banen, waarvan veel in de collectieve sector", aldus Marijke Vos, die de recente aanbeveling van de Europese Commissie om meer uit te geven als bevestiging ziet dat er te hard is bezuinigd. ,,Het kabinet heeft gezegd dat ze zich niet aangesproken voelt door de Commissie en dat ze niet extra wil investeren. Dat is spijtig, want het is zorgelijk dat ondanks economische groei de toename van banen stagneert in 2017."
Kloven tussen groepen
Illustratief voor het beleid van dit kabinet is dat na het uitdelen van vijf miljard euro lastenverlichting er een lichte toename in inkomensongelijkheid heeft plaatsgevonden, aldus het CPB gelet op de stijgende Gini-coëfficiënt van 0,3%. ,,Het is een politieke keuze geweest om de kloof tussen werkenden en niet-werkenden te vergroten", zegt Marijke. Lagere inkomens tot 175% minimumloon gingen er in de periode vanaf 2014 tot 2017 4,3% op vooruit, ofwel 830 euro per jaar in koopkracht, de hoogste inkomens boven de 500% minimumloon daarentegen 7,2 %, ofwel ruim 4000 euro. Ruim vijf keer meer. Bij uitkeringsgerechtigden is dat verschil nog veel groter. ,,Deze keuzes sluiten mensen uit, zoals langdurige werklozen met het gevoel afschreven te zijn. Nederlandse jongeren met allochtone achtergrond met veel minder kans op werk dan hun autochtone leeftijdsgenoten. Mensen met een arbeidsbeperking, die ondanks beloften over Werk en Zekerheid maar geen baan vinden."
Klimaat en natuur
,,De belofte in Parijs om onder de 2 graden te blijven met 1,5 graad als richtdoel lijkt voor dit kabinet niet veel meer dan een vergezicht, volgens de GroenLinks-fractie van de Eerste Kamer. Marijke: ,,Het klimaatbeleid van Nederland maakt die belofte allesbehalve waar. Doelen voor duurzame energie en extra energiebesparingen in 2020 worden niet gehaald. Wij missen naast extra inzet voor Co2-reductie ook een extra investering in de natuur omdat de kaalslag van het beleid van staatsecretaris Bleeker haar sporen nog nalaat. Financiering voor de bescherming van weidevogels mist GroenLinks in de begroting."
Motie voor groene beleggingen
De GroenLinks-fractie heeft middels een motie het kabinet verzocht om te bevorderen dat pensioenfondsen 'investeringsstrategieën ontwikkelen' met het oog op groene en duurzame bestemmingen voor pensioenbeleggingen. ,,Deze motie is belangrijk omdat het signaal zorgt voor een groter bewustzijn bij pensioenfondsen om duurzame beleggingen te zoeken", aldus Marijke. ,,Dit is een motie die zowel goed is voor ons land als andere landen die het meest kwetsbaar zijn voor klimaatverandering."
Een samenvatting van de bijdrage van fractievoorzitter Tineke Strik tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen drie weken geleden kunt u hier teruglezen: Het scheve fundament van een naar rechts verbouwd Nederland.